نتایج جستجو:
مصائر الفلسفة بین المسیحیة و الاسلام
يرتدي تاريخ الفلسفة، من حيث هو تاريخ نظر العقل في العقل، أهمية استثنائية. فمع تمخض المركزية الاثنية الاوروبية في القرن التاسع عشر بات تاريخ الفلسفة موضوعاً لصراع انتروبولوجي. فالحضارة الاوروبية قرأت نفسها حضارة عقل مطلق و اصطنعت على ضوء هذه القراءة النرجسية جغرافية فلسفية وهمية تمحورت على تغريب العقل “اليوناني” و إنكار قدرة العقل “السامي” على ممارسة الفعل الفلسفي.
و قد حاولت الايديولوجيا الاستشراقية ان تضيف إلى ترسانة المركزية الاوروبية حججاً جديدة من خلال تعميم تصور مفاده أن المسيحية كانت للفسلفة مهداً بقدر ما كان الإسلام لها قبراً.
فهل كانت المسيحية صديقة فعلاً للفلسفة التي ما كان الإسلام لها إلا عدواً؟
هذا الكتاب عن مصائر الفلسفة بين المسيحية و الإسلام ليس تاريخياً محضاً. فهو لا يعيد طرح سؤال مواطنة الفلسفة و منفاها في كلتا المدينتين المسيحية و الإسلامية إلا ليحاول اقتراح جواب جديد عن إشكالية التقدم و التأخر على ضوء موقف الحضارتين من مسألة العقل.
ملاحظات فلسفی در دین، علم و تفكر: بینش دینی و دید علمی
این نوشته مشتمل بر سه بخش است: بینش دینی، دید علمی و تفکر فلسفی. بخشهای سه گانه با وجود مشابهت ترکیبی نامهایشان منظوری یکسره همسان ندارند. بینش دینی میگوید دین بینش است و این بینش را بر اساس پندار آفرینش از نیستی می اندیشد. دید علمی میگوید علم دید است و این دید را بر هستی مستقل طبیعت استوار میکند. تفکر فلسفی که بر خلاف طرح نخستین و به عللی قهری کتابی جداگانه خواهد شد، نه میگوید فقط فلسفه تفکر است و نه اینکه تفکر فقط فلسفی است بلکه فلسفه نوعی تفکر است.
عرفان و فلسفه
عرفان و فلسفه آخرین اثر مهم استیس است، او در سال ۱۹۶۷ درگذشت. عرفان و فلسفه کتابی است سهل و ممتنع، سهل از نظر نثر و شیوه نگارش و هم از این روی که چنین احوالی حصولش در نظر عارفان که استیس غالبا روایتگر آنان است، سهل است و ممتنع از نظر باریکی و بغرنجی موضوع که از نظر ناعارفان، به ویژه اذهان علم گرا و تجربه گرای امروزه، قبولش ممتنع می نماید. ما در عالم اسلام و ایران، میراث عرفانی ارجمندی داریم که معتقدان و منکران فراوانی داشته است و اعتلا و انحطاط نمایانی. ولی چیزی که کم داشته ایم نقادی میراث صوفیه، و یا از آن دشوارتر و مهم تر ارزیابی مقیاس حقیقت جویی عرفان و میزان حقیقت گویی عارفان است. عرفان و فلسفه استیس از این جهت نادر و مغتنم است و محک و مبنای درستی بدست می دهد.
قدرت
این کتاب در پاسخ به مسائلی نوشته شده است که در سال ۱۹۳۸ در اروپا مطرح بود؛ هنگامی که پنج سال از عمر حکومت نازیسم در آلمان می گذشت و بیش از یک سال به آغاز جنگ جهانی دوم نمانده بود. در آن روزها نگرانی شدید و کاملاً موجهی از کاربرد بی رحمانه “قدرت” در اروپا وجود داشت که بازتاب آن را در صفحات این کتاب می بینیم. پس از چهل سال بی گمان کتاب “قدرت” راسل مقدار زیادی از “فعلیت” خود را از دست داده است. ولی مسأله قدرت در همه جای جهان در یک روز مطرح نمی شود، و آنچه در یک جا ممکن است مسأله کمابیش کهنه ای به نظر برسد در جای دیگر چه بسا که مسأله روز باشد. به خصوص که شیوه بحث راسل در این کتاب بیشتر تاریخی است تا تحلیل، نمونه های تاریخی فراوانی که او از چگونگی تراکم و تبلور قدرت و کاربرد آن نقل می کند، می تواند برای زمانه ای که درگیر اینگونه مسائل است تا حدی روشن کننده باشد.
عرفان و منطق
مقالاتی که این کتاب را تشکیل می دهد از چند کتاب مختلف فراهم شده است؛ عرفان و منطق نام یکی از آن ها است. عنوان عرفان و منطق را مترجم به کتاب حاضر داده است؛ زیرا تصور می کند اساسی ترین مقاله کتاب حاضر نیز همین مقاله است. درجه اهمیت سایر مقالات فرق می کند پاره ای از آن ها نسبتا سبک است و متعرض مسائل دشوار نمی شود؛ پاره ای دیگر سنگین تر است و گاه نویسنده در آنها نظریات اساسی خود را طرح کرده است.
روح فلسفه قرون وسطى
روح فلسفه قرون وسطی یکی از برجسته‌ترین آثار فیلسـوف فرانسـوی، اتین-هانری ژیلسون، مسیحیت‌شناس و مورخ فکر و فرهنگ قرون وسطی، است.
اولین دوره از سلسله دروسی که مجموعه آنها در این کتاب فراهم آمده در دانشگاه ابردین (واقع در اسکاتلند) در سال 1913م تعلیم گردید. مؤلف را بدانجا فراخواندند تا روح فلسفه قرون وسطی را تعریف کند. این دعوت را با اینکه کاری دشوار بر عهده او می نهاد پذیرفت، زیرا می دید که بعضی قرون وسطی را هرچند دارای ادبیات و صنایع ظریفه می شمارند فاقد فلسفه مخصوص می پندارند، و این رأی آنان شیوع تمام دارد. از این رو هرگاه کسی بکوشد تا به روح این فلسفه راه جوید ناگزیر باید دلیل وجود آن را ارائه نماید، یا اعتراف کند که هرگز چنین فلسفه ای نبوده است.
در ضمن اینکه می خواست به تعریف ماهیت فلسفه قرون وسطی و تشریح خصایص آن بپردازد، بدانجا رسید که این فلسفه را می تواند بهترین نمونه فلسفه مسیحی بخواند ولیکن در این باره نیز از لحاظ دیگری به همان مشکل برخورد. زیرا کسانی که وجود واقعی فلسفه قرون وسطی را انکار کرده اند بر آن رفته اند که فلسفه ای به نام فلسفه مسیحی نیز تحقق ندارد.
بنابر این در سراسر این سلسله از دروس که در دو دوره ادا شده است، روی سخن به سوی این مقصد است که در قرون وسطی وجود فلسفه مسیحی که مورد نزاع است علاوه بر ادب مسیحی و هنر مسیحی اثبات شود.