نتایج جستجو:
کلام فلسفی (مجموعه مقالات)
کتاب کلام فلسفی مجموعهای از مقالات است دربارۀ این موضوعات: آيا اعتقاد به خدا معقول است؟، ابطالپذيری و اثباتپذیری گزارههای دينی، مسئلۀ شر، شر و قدرت مطلق، سازگاری یا ناسازگاری علم مطلق خداوند و اختيار انسان، فلسفۀ دين و … .
كلام فلسفی فصل مشترك علم كلام و فلسفه است. به بيان دقيقتر، معرفتی است كه با استفاده از روش فلسفی، در تبيين، تحكيم و دفاع از يك دستگاه اعتقادات دينی خاص میكوشد. بنابراين، كلام فلسفی، از حيث روش به قلمرو فلسفه تعلق دارد و از حيث غايت به قلمرو علم كلام و تمام مقالات اين مجموعه در قلمرو كلام فلسفی است. اين مقالات كه غالبا از مقالات مهم و بحثانگيز در حوزۀ كلام جديد محسوب میشوند، عمدتا به سنت فلسفههای تحليلی متعلقاند.
التزام به روشهای تحليلی و بهرهجويی از دستاوردهای منطق جديد، خصيصۀ مشترك غالب مقالات اين مجموعه است. اگرچه اين خصيصه به دقت و وضوح مباحث مطرح شده در اين مقالات میافزايد، اما چهبسا در پارهای مواضع درک مطالب را بر خوانندۀ فارسیزبان كه چندان در سنت فلسفههای تحليلی جديد آموخته و پرورده نشده است، دشوار نمايد.
تاریخچه کشمکش عقل و دین
در عصری که فلسفه فرتوت یونان رو به سستی نهاده بود، نظامی عقیدتی به نام مسیحیت سربرآورد، فلسفه یونان قرن ها به خواب رفت و در طی این قرون، دین تازه نفس و نوپای مسیحیت، بر قلب مردم چیره گشت و ذهن ها را به خود مشغول داشت. اما با فرا رسیدن عصر نوزایی، عقل زمزمه بیداری سرداد و آن چنان تکان شدیدی بود که می رفت تا کاخ حکومت دینی را به همراه دستاوردهای آن فرو ریخته و به حکومت مدعیان دین پایان دهد.
با شروع قرن هفدهم میلادی، عقل جدید فلسفه ی جدیدی برای خود تدارک دید، اما این فلسفه بیش تر متمایل به آشتی دادن عقل و دین بود و به همین دلیل عده ای گمان بردند که اروپا در پایه ریزی فلسفه جدیدی که بتواند عقل را از سیطره ی قدرت دینی رهایی بخشد توفیق نیافته است.
بدین ترتیب کسانی با استناد به دلایل تاریخی- استقرایی، نتیجه گرفتند که دین و فلسفه، اصولا دو مقوله ی متعارض اند و از این رو دینداری و ملزومات آن، مانع از استنتاج عقلانی درست خواهد شد، بدین معنا که «الحاد» لازمه ی «تفلسف» است و ایمان دینی برابر و معادل با نفی اندیشه عقلانی است.
درآمدی بر فلسفه اخلاق از دیدگاه متفکران مسلمان معاصر ایران
بررسی فلسفه اخلاق از دیدگاه محمد حسین طباطبائی، محمد تقی جعفری، عبدالکریم سروش، مهدی حایری یزدی، مرتضی مطهری، مصباح یزدی، جعفر سبحانی، مصطفی ملکیان. یکی از شاخه های مهم فلسفی، فلسفه اخلاق است. این شاخه از فلسفه مدتهای مدیدی است که در غرب مورد عنایت و پژوهش جدی متفکران آن دیار بوده و هست. لیکن در ایران، از عمر این شاخه معرفتی فلسفی، بیش از چند دهه نمی گذرد. اما در همین عمر کوتاهی که فلسفه اخلاق در دیار ما سپری کرده است، متفکران و فلسفی اندیشان این دیار تأملات و اندوخته های قابل توجهی را در این عرصه به بازار اندیشه ارائه داده اند. نوشتاری که در پیش روی خواننده قرار دارد مجموعه تأملاتی است که بعنوان درآمد و مقدمه ای برای ورود به فلسفه اخلاق معاصر ایران، تألیف و تدوین شده است.
مصائر الفلسفة بین المسیحیة و الاسلام
يرتدي تاريخ الفلسفة، من حيث هو تاريخ نظر العقل في العقل، أهمية استثنائية. فمع تمخض المركزية الاثنية الاوروبية في القرن التاسع عشر بات تاريخ الفلسفة موضوعاً لصراع انتروبولوجي. فالحضارة الاوروبية قرأت نفسها حضارة عقل مطلق و اصطنعت على ضوء هذه القراءة النرجسية جغرافية فلسفية وهمية تمحورت على تغريب العقل “اليوناني” و إنكار قدرة العقل “السامي” على ممارسة الفعل الفلسفي.
و قد حاولت الايديولوجيا الاستشراقية ان تضيف إلى ترسانة المركزية الاوروبية حججاً جديدة من خلال تعميم تصور مفاده أن المسيحية كانت للفسلفة مهداً بقدر ما كان الإسلام لها قبراً.
فهل كانت المسيحية صديقة فعلاً للفلسفة التي ما كان الإسلام لها إلا عدواً؟
هذا الكتاب عن مصائر الفلسفة بين المسيحية و الإسلام ليس تاريخياً محضاً. فهو لا يعيد طرح سؤال مواطنة الفلسفة و منفاها في كلتا المدينتين المسيحية و الإسلامية إلا ليحاول اقتراح جواب جديد عن إشكالية التقدم و التأخر على ضوء موقف الحضارتين من مسألة العقل.
ملاحظات فلسفی در دین، علم و تفكر: بینش دینی و دید علمی
این نوشته مشتمل بر سه بخش است: بینش دینی، دید علمی و تفکر فلسفی. بخشهای سه گانه با وجود مشابهت ترکیبی نامهایشان منظوری یکسره همسان ندارند. بینش دینی میگوید دین بینش است و این بینش را بر اساس پندار آفرینش از نیستی می اندیشد. دید علمی میگوید علم دید است و این دید را بر هستی مستقل طبیعت استوار میکند. تفکر فلسفی که بر خلاف طرح نخستین و به عللی قهری کتابی جداگانه خواهد شد، نه میگوید فقط فلسفه تفکر است و نه اینکه تفکر فقط فلسفی است بلکه فلسفه نوعی تفکر است.