عرفان و فلسفه آخرین اثر مهم استیس است، او در سال ۱۹۶۷ درگذشت. عرفان و فلسفه کتابی است سهل و ممتنع، سهل از نظر نثر و شیوه نگارش و هم از این روی که چنین احوالی حصولش در نظر عارفان که استیس غالبا روایتگر آنان است، سهل است و ممتنع از نظر باریکی و بغرنجی موضوع که از نظر ناعارفان، به ویژه اذهان علم گرا و تجربه گرای امروزه، قبولش ممتنع می نماید. ما در عالم اسلام و ایران، میراث عرفانی ارجمندی داریم که معتقدان و منکران فراوانی داشته است و اعتلا و انحطاط نمایانی. ولی چیزی که کم داشته ایم نقادی میراث صوفیه، و یا از آن دشوارتر و مهم تر ارزیابی مقیاس حقیقت جویی عرفان و میزان حقیقت گویی عارفان است. عرفان و فلسفه استیس از این جهت نادر و مغتنم است و محک و مبنای درستی بدست می دهد.
