پرسه در عرصۀ روزمرگی 67 یادداشت کوتاه است از سیدمحمد بهشتی که به مناسبت‌های مختلف نوشته شده‌اند. این یادداشت‌ها بنا به مناسبت و زمانی که نوشته شده‌اند موضوعات مختلفی دارند؛ از جمله اقتصاد، فرهنگ، شهر، مدنیت، یادوارۀ مرحوم مؤذن‌زادۀ اردبیلی، سوگ‌نامۀ مریم میرزاخانی و … .
این کتاب ماحصل پرسه‌های روزمرۀ نویسنده لابلای اخبار و رویدادها و اشخاص است. چیزهایی که در وهلۀ نخست به هم بی‌ارتباط به نظر می‌رسند؛ مثل اشیاء جمع‌شده در کشکول، ولی فصل مشترک همۀ آنها این است که بی‌ عزم سوداگری و پیش‌فرض حول آنها گشته‌ است و نازشان را کشیده‌ است. در نگاه سوداگرانه آن چیزی یافت می‌شود که خود می‌خواهیم، ولی در پرسه‌زدن، خود را در معرض دیدن و شنیدن و استشمام و مشمول لطف موضوعات قرار می‌دهیم. این همان جنس شناختی است که فرهنگمان ما را به آن دعوت کرده؛ یعنی شناختی که بر اثر انس و الفت به دست می‌آید. از این رو می‌توان گفت همۀ این یادداشت‌ها در یک امر مشترک هستند و آن اینکه همه‌ ماحصل نگاه فرهنگی به موضوعات‌ است.
اگر بتوان برای مجموعه نوشته‌های سیدمحمد بهشتی مرکزی متصور شد، آن ایران است. نوشته‌های او آرزوی بهروزی ایران را در مشاهده و کشف و اندیشه‌هایش می‌جوید. حتی نگاهی به عنوان یادداشت‌هایش نشان می‌دهد که او با نوشته‌هایش خلاف این گفتۀ مد روز را ثابت کرده است که شعر فارسی باعث شده اندیشیدن فروکاهد و رو به ضعف نهد. بهشتی با شعر و ادب کلاسیک و معاصر فارسی می‌اندیشد و با نقش کاشی و طرح فرش ایرانی از مسائل واقعی بیرونی عینی‌ای می‌گوید که امروز در مقام و موقعیت ایرانی با آن روبه‌روییم. او همچنین به طرز رفتار و نگرش عادی جاری اهالی امروز ایران دقیق می‌شود و ربط و پیوندشان را با رویه‌های گذشته می‌جوید.
آنچه بهشتی در این کتاب نوشته است فارغ از اینکه با همۀ آن یا بخش‌هایی از آن موافق باشیم یا مخالف، به صرف پیوستگی تام و تمامش با مسائلی که امروز احاطه‌مان کرده‌اند، به صرف اندیشیدن دربارۀ مسائل نوآمده و اجتناب‌ناپذیر کنونی، آن هم از طریق فرهنگ و سنت، در حکم نانِ شبِ فرهنگی است.

«خلاصه‌ای از یادداشت مهری بهفر در نشریۀ رود»

مجموعه یادداشت‌های کوتاه (شهریور 1379 تا آبان 1395)

بسیار است اموری که با زندگی چنان عجین شده که حضورشان ساده و بدیهی پنداشته می‌شود. زیر دست و پای روزمرگی تلاشی است برای دیدن ارزش و حکمت نهفته در این امور.
این کتاب از مشاهده، اندیشه‌ورزی و فهم نویسنده‌ای فرهیخته برآمده که اندیشه‌هایش را ارادۀ معطوف به اصلاح امور، رنگی از امید داده است. او رویکرد اصلاح دارد و «روی به جانب آبی» و کیمیای کمیاب امیدواری اصیل و حقیقی‌اش، همچون لعاب فیروزه‌ای کاشی ایرانی، روی تمامی تأملات و اندیشیدن‌هایش کشیده شده است؛ بی آنکه امیدواری‌اش در دامچالۀ تحمیق‌های پوپولیستی بیفتد، بی آنکه امیدواری‌اش چون شیره‌ای چسبناک چنان راه‌های فکر را مسدود کند که خود فکر منتفی شود و فقط امیدی بی‌ربط و معنی بر جای بماند. امیدواری در اندیشه‌ها و تأملات سیدمحمد بهشتی روی به بازسازی، بازآفرینی، تصحیح فکر و رفتار و در یک کلام روی به آبادی و بهبود دارد و و ره‌زنِ اندیشیدن نیست.
نوشته‌ها و یاداشت‌های حسینی در این کتاب به لحاظ موضوع بسیار متعددند و با همۀ تعدد و تنوع، در هر یک نگاهی باریک‌بین و نافذ و تفکری از آنِ خود نویسنده وجود دارد؛ ترکیبی از دانسته‌های وسیع نویسنده در باب شهر و موزه و میراث فرهنگی و معماری و شعر فارسی و فرهنگ ایرانی با مشاهده و تأمل در رویدادهای در حال رخ‌دادن، اندیشیدن به آنچه در گوشه و کنار و در گذشته و حال در جریان بوده یا هنوز هست، و راهی به حساسیت‌های درونی نویسنده گشوده است.
در نوشته‌های سیدمحمد بهشتی «فرهنگ» هم موضوع اندیشیدن است و هم راه اندیشیدن. او هم خود به فرهنگ می‌اندیشد و هم راه بیان آنچه می‌اندیشد در عناصر فرهنگی‌ای است که آن را در بافت افکارش جذب کرده است.

«خلاصه‌ای از یادداشت مهری بهفر در نشریۀ رود»