بی شک قرآن اثری ادبی است. متن قرآن صرفا حامل مشتی پیام های دینی، فقهی، کلامی و مانند آن نیست. بیان قرآن را به هیچ روی نمی توان چونان متون حقوقی، فلسفی، تاریخی و جز آن دانست. اندرزهای اخلاقی، داستانهای تاریخی، احکام فقهی و قوانین حقوقی- اجتماعی، توصیف جهان آخرت و حوادث پس از مرگ، دعوت به توحید و جدال با مخالفان پیامبر در قرآن کریم به زیباترین شکل و برترین صورت ادبی بیان شده اند. این پوسته ادب و هنر چنان بر قامت معانی قرآن کشانده شده است که جداسازی آنها از یکدیگر و برگردان صرف مفاهیم و معانی آیات قرآن ناممکن است. این اثر مجموعه شانزده مقاله و گفتگو را در بر دارد که طی چهارده سال (۱۳۸۶-۱۳۷۳) در مجلات مختلف درباره ترجمه قرآن و وجوه مختلف ادبی آن توسط مرتضی کریمی نیا نگاشته شده است. اغلب مقالات و صفحات این کتاب به موضوع ساختار نحوی قرآن می پردازد.

هذا الکتاب سیتکوّن من قسمین، القسم الاول یشتمل علی تسعة ابواب. أما الباب الاول فیبرز مکانة السنة النبویة فی السلام و یثبت أنه لا غنی للمسلم عنها فی شیء من شئون حیاته الدنیویة و الاخرویة. الباب الثانی: یصور- بایجاز- النشاط التعلیمی فی الجزیرة العربیة فی العصر الجاهلی و صدر الاسلام. الباب الثالث: مناقشة حول منع النبی (ص) کتابة الاحادیث النبویة و اباحتها، و اثبات أن منع النبی (ص) لکتابة کان فی حالة کتابته مع القرآن، أو أن الحدیث منسوخ. الباب الرابع: یتعلق بکتابات الصحابة للاحادیث النبویة، و کذلک الکتابات عنهم علی أیدی التابعین و کتابات التابعین و اتباع التابعین و فی جیل أتباع التابعین، اذ الهدف هذا الباب هو معرفة کیفیة انتقال الأحادیث الی ظهور مؤطا الامام مالک رحمة الله علی وجه التقریب و کانت نتیجة هذا الباب هی الدلاتة علی وجود آلاف من الکتب کانت متداولة فی زمن أتباع التابعین. الباب الخامس: بحث  فی تحمل العلم و کیفیة تلقیه و المنهج المتبع فی دراسة الاحادیث النبویة فی تلک الأیام و هو یلقی ضوءاً علی اهتمام المسلمین و تفانیهم فی سبیل خدمة العلم الشریف من ناحیة و علی انتشار الکتب من ناحیة الاخری. الباب السادس: فیتعلق بالکتب من ناحیة الشکلیة و کذلک المواد الکتابیة، سرقة المواد العلمیة و اضافة المواد العلمیة بأقلام الاخرین فی الکتب المؤلفة. الباب السابعة: خاص بمشاکل الأسانید و ما یدور حولها من الشکوک و الشبهات، مع تقویم نظام الاسناد من وجهة النظر العلمیة و اثبات أن الأسانید بدأت من عهد النبی (ص). الباب الثامن: یبحث مدی امکانیة الوثوق بکتب السنة النبویة. الباب التاسعة: فهو خاص بترجمة مؤلف و رواة الجزء الذی یشکل القسم الثانی من هذا البحث. أما القسم الثانی: فهو یتألف من بعض المخطوطات التی انتخبتها من أکثر من عشر مخطوطات ، عاش أصحابها من نهایة القرن الاول الی منتصف القرن الثانی علی وجه تقریب. وقد وقع اختیاری علی أصغر مخطوطة من بین تلک المخطوطات و هی نسخة سهیل بن صالح عن أبیه عن أبی هریرة رضی الله عنه، راویة الاسلام الذی أصبح فی عصرنا هذا هدفا لطعن و لتشنیع ظلما و زورا.

و هذه الحقیقه الواضحه الصریحه هی التی دعت المسلمین فی کل عصر من عصور الاسلام أن یسلکوا کل السبل الممکنه للحفاظ علی السنه البویه.