نهج‌البلاغه گردآوری خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان علی‌بن‌ابی‌طالب (م. ۴۰ ه.ق) است که شریف رضی (متوفی ۴۰۶ ه.ق) آن را تدوین کرد و بیش از هزار سال است که پیوسته به عنوان شاهکار ادبیات عرب و حکمت اسلامی، با اشتیاق خوانده و حفظ می‌شود. این کتاب سیره و رنج‌های امام علی را از زبان خودش بازتاب داده و همچنین تأملات عمیق او را دربارۀ تقوا، فضائل اخلاقی و حاکمیت عادلانه و مشفقانه مکتوب کرده است.
طاهره قطب‌الدین، نهج‌البلاغه را بر اساس قدیمی‌ترین نسخه‌های خطی از قرن پنجم هجری، به‌دقت تصحیح انتقادی کرده است. این تصحیح با ترجمۀ روان انگلیسی و حاشیه‌های آن، عظمت و زیبایی این متن تأثیرگذار را برای خواننده امروزی به نمایش می‌گذارد و تأییدی است بر حُسن انتخاب عنوانی که شریف رضی برای کتاب برگزیده است: “نهج‌البلاغة [راه بلاغت]”
“پایین‌تر از کلام خالق، اما بالاتر از کلام مخلوقان” (دون كلام الخالق و فوق كلام المخلوقين) – این توصیف مشهور ابن‌ابی‌الحدید (م. حدود ۶۵۶ ه.ق) از نهج‌البلاغه، نمایانگر آن است که او این مصنَّف را در اوج فصاحت و بلاغت در زبان عربی می‌داند. طاهره قطب‌الدین در این مجلد، بر اساس قدیمی‌ترین و معتبرترین نسخه‌های خطی و توجه کامل به سنت شرح نهج‌البلاغه، تصحیحی جدید و پرزحمت از این شاهکار ادبیات عرب بدست می‌دهد. ترجمۀ درخشان او به متن اصلی وفادار است، دقیق و پرظرافت است، اثرگذاری کلمات قصار را انتقال می‌دهد، آهنگ خطابه‌های عربی را حفظ می‌کند، و مضامین کتاب را به درستی منتقل می‌کند؛ مضامینی چون تاملات متفکرانه‌ای در باب بلایا و مصیبت‌ها در تجارب بشری، معضلات اخلاقی زندگی اجتماعی و سیاسی، و عجایب جهان طبیعی.
فهارس فنی متعدد در انتهای کتاب، شامل:
✔️ تعریف اعلام، اماکن و اصطلاحات و نمایۀ آن‌ها
✔️ فهرست مصادر نهج‌البلاغه به تفکیک بخش‌ها
✔️ نمایۀ آیات، احادیث، اشعار و ضرب‌المثل‌ها
✔️ فهرست مفاهیم دینی و اخلاقی نهج‌البلاغه
گفتنی است چند محقق بزرگ اسلام شناس مانند دوین استوارت و داوران ناشناس انتشارات بریل در شهرهای لایدن و بوستون صحت و دقت ترجمه را تأیید کرده اند. مؤسسه تحقیقاتی شیعه تورنتو امتیاز دانلود رایگان این اثر را از انتشارات بریل خریداری کرده است. از این رو دسترسی به این فایل اینجا ممکن و مجاز است.
گفتنی است چند محقق بزرگ اسلام شناس مانند دوین استوارت و داوران ناشناس انتشارات بریل در شهرهای لایدن و بوستون صحت و دقت ترجمه را تأیید کرده اند. مؤسسه تحقیقاتی شیعه تورنتو امتیاز دانلود رایگان این اثر را از انتشارات بریل خریداری کرده است. از این رو دسترسی به این فایل اینجا ممکن و مجاز است.
Sharīf al-Raḍī, Muḥammad ibn al-Ḥusayn. Nahj al-Balāghah: The Wisdom and Eloquence of ʿAlī: A Parallel English-Arabic Text. Translated and Edited by Tahera Qutbuddin. Leiden: Brill, 2024.