نقدی بر کتاب در رهگذار باد و نگهبان لاله نوشته مصطفی ملکیان
نویسنده: امیر صائمی
وقتی در پی درخواست دوستان فصلنامه نقد کتاب؛ اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی پذیرفتم تا درباره یکی از کتابهای تازه منتشر شده نقدی بنویسم، با اشتیاق تصمیم گرفتم نقد خود را به کتاب تازه و مهم استاد مصطفی ملکیان، در رهگذار باد و نگهبان لاله، اختصاص دهم. جدای از اهمیت و ارزش کتاب و آرای ملکیان، اشتیاق من به نوشتن نقدی بر کتاب ملکیان هم به این دلیل بود که تردیدی نداشتم ملکیان، برخلاف بسیار دیگرانی که انتقاد را برنمی تابند، عالمانه از نقد استقبال میکند؛ و فضای فلسفی ایران، به باور من، بی اندازه نیازمند نوشتههای انتقادی آکادمیک است. با اینکه سیره ملکیان را نیک میدانستم، وقتی ایده نوشتن این نقد را با خود وی در میان نهادم، انصافا ً من را بسیار تشویق کرد تا این نقد را بنویسم و با این کار در گسترش سنت گفت وگوی انتقادی گامی بردارم. از این نظر قدردان اویم. گشودگی به نقد و عاشق آرای خویش نبودن از جمله سیره های مثال زدنی ملکیان است که برای من و دیگران آموزنده است. دیگر دلیل اشتیاقم برای نگاشتن این نوشته این بود که این فرصت را برای من فراهم میکرد تا به شیوه روشنی اختلاف نظرهایم را با مصطفی ملکیان، که سالها است سعادت آشنایی با او را دارم، و بسیار حقشناس اویم، بیان کنم.
بگذارید از همین ابتدا بگویم که تردیدی نیست که در رهگذار باد و نگهبان لاله کتابی بسیار خواندنی است. درباره موضوعات بسیار گستردهای – از دین شناسی تا روان شناسی، از تعلیم و تربیت تا نهج البلاغه و از سیر و سلوک تا آزادی –و بصیرتهای نابی دارد و سرشار از دغدغههای شریف و انسانی است. من حتی با بخش مهمی از پیام اصلی کتاب نیز همدلم که برخی روایتهای سنتی از دین با جمود بر ظواهر، از کارکردهای این جهانی دین برای تأمین اخلاق، عدالت و آزادی غافل شدهاند، و از این رو نیازمند بازسازی هستند.
برای دریافت مقاله نقد_صائمی_بر_«در_رهگذر_باد_و_نگهبان_لاله»_از_مصطفی_ملکیان را کلیک کنید.