نویسنده: محمد نژاد ایران و روژان حسام قاضی
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال نوزدهم، شماره دوم، اردیبهشت، 1398
سید حسین نصریکی ازتأثیرگذارترین متفکران سنتگرای معاصراسـت کـه اندیشـه‌هـای انتقادی تأمل برانگیزی درخصوص تجـدد و دسـتاوردهای آن ارائـه کـرده اسـت. یکـی ازمهمترین دستاوردهای تجدد که دراندیشۀ نصر مورد نقـد قـرار گرفتـه علـم جدیـد است. رویکرد نصر به علم فقط در سطح انتقاد متوقف نمی‌شود، بلکه او تلاش می‌کنـد تـا جایگزینی مناسب برای علم جدید معرفی کند و آن راعلم سنتی نامگـذاری مـی‌کنـد. به اعتقاد او، علم سنتی پیوند گسستناپذیری با امرقدسی وباورهـای دینـی دارد. نصـر بـرای تبیـین مفهوم علم سنتی تلاش می‌کند تا ازطریق تمایزگذاری میان علم سنتی با علـم جدیـد آن را صورتبندی کند.
این مقاله ضمن بررسی رویکرد نصردراین خصوص کتاب نیازبـه علـم مقدس را نقد و بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که مفهوم علم سنتی فاقـد هرگونـه اصـالت تاریخی است و فقط واکنشـی اسـت نوسـتالژیک بـه توسـعۀ پـیآمـدهای علـم جدیـد و افسون زدایی آن از مناسبات جاری و روابط حاکم برجوامـع سـنتی کـه درمواجهه بـا آن دچار بحران شده‌اند. بررسی انجام شده نشان می‌دهد که مبانی فلسفی حاکم برعلـم سـنتی ارائه شدۀ نصر با ماهیت تاریخی این علوم همخوانی ندارد، بلکه ناشی از رویکـرد ی سـلبی است که دربرابرمبانی هستی شناختی، معرفـت شـناختی، و روششـناختی حـاکم بـر علـم جدید ارائه شده است.
کلید واژه ها: علم سنتی، علم مقدس، معرفت شهودی، ذات قدسی، عالم معنا
فیپا:
محمد نژاد ایران و روژان حسام قاضی، “بررسی و نقد تعارضات روش شناسی علم سنتی در کتاب نیاز به علم مقدس”، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال نوزدهم، شماره دوم، اردیبهشت، 1398، صفحه 101-121
