نویسنده: محمد تقی کرمی
نقد و نظر، سال چهارم، شماره ۱۵-۱۶، تابستان و پاییز ۱۳۷۷
فیپا:
کرمی، محمد تقی، ” شافعی و معرفت شناسی شریعت “، نقد و نظر، سال چهارم، شماره ۱۵-۱۶، تابستان و پاییز ۱۳۷۷، صفحه ۲۴۲-۲۸۹.
محمد بن ادريس شافعى پايه گذار مذهب شافعى در سال ۱۵۰ هجری در عسقلان ناحيه اى از فلسطين و به نقلى، در سرزمين يمن به دنيا آمد. در همان سال نيز ابوحنيفه، پايه گذار مذهب حنفى، در عراق از دنيا رفت. شافعى، عرب تبار است و نسب وى به قريش مى رسد. در كودكى پدرش را از دست داد و ناچار به همراه مادر خود عازم مكه شد. حجاز در آن روزگار موطن بسيارى از محدثان و فقيهان و مفسران معتبر بود. در مكه غالب مفسران به شيوه ابن عباس تفسير مى گفتند و در مدينه مالك بن انس مكتب فقهى خود را بنا نهاده بود. محدثان نيز جايگاه ويژه اى داشتند. شافعى پس از سپرى كردن مراحل نخست آموزشى متعارف آن زمان، همچون حفظ قرآن و پاره اى از احاديث نبوى و نيز آموختن كتابت، در اشتياق يادگيرى اصول صحيح زبان عربى رو به سوى باديه نهاد؛ زيرا بنا به اعتقاد رايج در آن زمان، زبان عربى شهر به سبب گسترش اسلام و آميزش زبان ها و فرهنگهاى مختلف با يكديگر، تباه شده بود و در اين ميان، تنها زبان و فرهنگ اعراب باديه نشين بود كه همچنان صحت و اصالت خود را محفوظ نگاه داشته بود.