داروسازی محمد بن زکریای رازی

نویسنده: محبوبه فرخنده زاده، مصطفی گوهری فخرآباد
تاریخ و تمدن اسلامی، سال یازدهم، شماره بیست و یکم، بهار و تابستان 1394

چکیده:
شماری از پزشکان مسلمان در کنار طبابت به داروسازی نیز می پرداختند. محمد بن زکریای رازی (د313ه) یکی از پزشکانی است که بخش مهم و قابل توجهی از آثار خود را به داروسازی اختصاص داده است. در این نوشتار، به شیوۀ توصیفی-تحلیلی و با استناد به مدارک و شواهد موجود، نقش و جایگاه رازی در علم داروسازی از طریق بررسی آثار دارویی او بررسی شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد رازی به سبب احاطه بر دانش کیمیا و آگاهی از خواص سنگ های معدنی، توانست فراورده های شیمیای جدیدی وارد علم داروسازی کند؛ هم چنین دستورالعمل های متعددی برای ساخت داروهای ترکیبی ارائه کرد که تا آن هنگام در بین مسلمانان بی سابقه بود. شیوۀ رازی در درمان بیماری ها، بسیار ساده بود و تا حد امکان به جای دارو، غذا تجویز می کرد؛ چه او به طبیعت داروها، سرد یا گرم، واقف بود و مضرات استفاده از داروها را نیز می شناخت. در دورۀ اسلامی وی نخستین پزشکی بود که از الکل برای گندزدایی، از جیوه به عنوان مسهل و از برخی ترکیبات دارویی در بی حسی استفاده کرد.

کلید واژه ها: آثار پزشکی رازی، داروسازی اسلامی، پزشکی اسلامی، الحاوی.

فیپا:
فرخنده زاده، محبوبه، گوهری فخرآباد، مصطفی، داروسازی محمد بن زکریای رازی، تاریخ و تمدن اسلامی، سال یازدهم، شماره بیست و یکم، بهار و تابستان 1394، صفحه 3-24.