نویسنده: سید جواد طباطبایی
مجموعه مقالات انجمن واره بررسی مسائل ایرانشناسی، به کوشش علی موسوی گرمارودی، مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم، 1371
چکیده:
تفکر هانری کربن، فیلسوف معاصر فرانسوی، و تأملات وی در باب اندیشۀ ایرانی، چنان پرتوی بر زوایای تاریک اندیشه و معنویت ایرانی افکنده است که به جرأت می‌توان گفت که پژوهش‌های دهه‌های آیندۀ مربوط به وجوه متنوع اندیشۀ ایرانی، جز با یاری‌جستن از آن تأملات ممکن نخواهد شد. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای پژوهش‌های کربن این بود که دریافت سنتی ما را نسبت به تحول تاریخ اندیشۀ فلسفی در ایران از بنیاد دگرگون کرد. کربن با تکیه بر تحول تاریخی فلسفی در مغرب زمین و از دیدگاه فیلسوفی غربی -و نه اهل تتبعات ادبی- رویکردی فلسفی به تاریخ اندیشۀ فلسفی ایرانی کرده و نظراتی بدیع در باب تحول آن ارائه کرده است. آنچه در دریافت کربن از تحول و تداوم تاریخ اندیشۀ فلسفی ایرانی و تفسیر وی از این تحول و تداوم حائز اهمیت فراوانی است و با دریافت سنتی تعارض دارد، توجه فیلسوف فرانسوی به این امر است که بزرگ‌ترین حادثه در تاریخ اندیشۀ فلسفی ایرانی، نه تدوین حکمت متعالیۀ صدرالدین شیرازی در پایان تاریخ فلسفۀ دوران قدیم؛ بلکه تأسیس حکمت اشراق توسط شهاب‌الدین سهروردی، بزرگ‌ترین نمایندۀ اندیشۀ ایرانی است. با توجه به این نکتۀ پر اهمیت که سهروردی با تأسیس حکمت اشراق، نخستین بار، به تدوین حکمتی ایرانی جدای از فلسفۀ یونانی پرداخت، کربن، مرکز ثقل تحلیل تحول و تداوم اندیشۀ معنویت ایرانی را از حکمت متعالیۀ صدرالدین شیرازی به حکمت اشراق سهروردی منتقل کرد.
کلیدواژه‌ها: هانری کربن، فلسفۀ ایرانی، فلسفۀ اسلامی، شهاب‌الدین سهروردی، صدرالدین شیرازی.
فیپا:
طباطبایی، سید جواد، ملاحظاتی دربارۀ نقادی هانری کربن از ایرانشناسی، مجموعه مقالات انجمن واره بررسی مسائل ایرانشناسی، به کوشش علی موسوی گرمارودی، مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم، 1371، صفحۀ 241-253.