نویسنده: مهدی مهریزی
نقد و نظر، سال سوم، شماره ۱۲، پاییز ۱۳۷۶
فیپا:
مهریزی، مهدی، ” فقه حکومتی “، نقد و نظر، سال سوم، شماره ۱۲، پاییز ۱۳۷۶، صفحه ۱۴۱-۱۶۶.
اگر بپذيريم كه مهمترين ويژگى مباحث فلسفه فقه، ناظر بودن به تماميت فقه است، «فقه حكومتى» هم يكى از مباحث اصلى و جدى در حوزه فلسفه فقه خواهد بود. به تعبير ديگر، فقه حكومتى بخشى از فقه نيست بلكه وصفى براى تمام مباحث فقهى مىباشد. از اين رو مى توان آن را مساله اى فرافقهى دانست و در فلسفه فقه جاى داد. تتبع در كتابهاى فقهى و تامل در انديشه فقيهان اين واقعيت را نشان مى دهد كه دو نوع نگاه به فقه شده است، يا دو گونه انتظار از فقه وجود دارد. در يك نگاه، فقيه در صدد است تا وظايف افراد مسلمان را روشن كند و مشكلاتى را كه در مسير اجراى احكام پيش مى آيد مرتفع سازد؛ و به تعبير ديگر، مكلفان را در ديندارى و شريعتمدارى يارى رساند. با اين نگاه، طرح مساله ها، مثالها، تقسيم بندی ها و…، در راستاى تحقق همان آرمان قرار مى گيرد.