نویسنده: ویلیام پی. آلستون
مترجم: نرجس جواندل
نقد و نظر، سال هفتم، شماره ۲۵-۲۶، زمستان ۱۳۷۹ و بهار ۱۳۸۰
فیپا:
آلستون، ویلیام پی، ” آیا اعتقاد دینی معقول است؟ “، ترجمه نرجس جواندل، نقد و نظر، سال هفتم، شماره ۲۵-۲۶، زمستان ۱۳۷۹ و بهار ۱۳۸۰، صفحه ۸۲-۱۰۱.
براى پرداختن به اين سؤال، اولين كار من طبعاً اين است كه آن را تفسير كنم. نخست آن كه لزومى ندارد فرض كنيم كه همه اعتقادات دينى يا معقول هستند يا نامعقول. بياييد سؤال را اين گونه فهم كنيم: (آيا برخى از اعتقادات دينى معقول هستند؟) يا (آيا اعتقادات دينى مى توانند معقول باشند؟) وقتى سؤال را اين گونه محدود مى كنيم، بايد نسبت به اين وسوسه هشيار باشيم كه با كم كردن اميدمان، به پيروزى كم بهايى نايل مى شويم. اگر ما مطالبى نظير (نيروهايى در جهان وجود دارند كه اعمال نيك انجام مى دهند) يا (مردم گاهى تجربه هاى معنوى دارند) را اعتقاد دينى حساب كنيم، پس كاملاً مسلّم و غيرقابل مناقشه خواهد بود كه برخى از اعتقادات دينى معقول باشند. براى پرهيز از اين كه مسئله را چنين بى اهميت تلقى كنيم، من در اينجا بر اعتقادات دينى معمولى يك فرد مسيحى ميانه روِ روشن فكرِ معاصر كه نسبت به تعهدات مسيحيت و داشتن يك زندگى مسيحى جديّت دارد، متمركز مى شوم؛ كسى كه با سنت مسيحى احساس وابستگى دارد و فكر مى كند كه اعتقادات مسيحى خودش، دست كم بخشى از آن، درباره منبع متعالى تمام وجود است و بر اين باور است كه اين اعتقادات صدق عينى دارند. خلاصه آن كه، من بر اعتقادات خودم متمركز مى شوم و اطمينان دارم كه اين اعتقادات منحصر به فرد نيست.