پژوهشی در تاریخ کیهان شناسی در تمدن اسلامی
کیهانشناسی علمی از چه زمانی پا گرفت و در یونان و تمدن اسلامی تا چه حد از روش تجربی و ریاضی استفاده میکرد؟ چقدر تحت تأثیر فلسفه طبیعی بود؟ منجمان تمدن اسلامی چه راهکارهای را برای حل مشکلات علمی زمان خود پی گرفتند؟
برای پاسخ به این سؤالات و پرسشهای دیگر درباره تحولات علمی و تبادل نظرهای رایج در نجوم تمدن اسلامی، نیاز به پژوهشهایی مبتنی بر نسخ خطی بهجا مانده و آخرین دستاوردهای مورخان دانشگاهی علم قدیم است. کتاب دایره های مینایی نتایج این پژوهشها را در کنار پژوهشهایی جدیدتر برای متخصصان و غیرمتخصصان علاقهمند به رشته تاریخ علم معرفی میکند.
این کتاب در سه فصل بر اساس ترتیب تاریخی و رابطه منطقی مباحث مرتب شده است:
فصل اول با عنوان «کیهانشناسی علمی در یونان و تمدن اسلامی» مقدمهای است بر جایگاه و نقش آثار هیئت در تمدن اسلامی و ریشههای یونانی آنها و مفاهیم و روش علمی به کار رفته در این آثار.
فصل دوم با عنوان «کیهانشناسی سازگار با طبیعیات نزد منجمان مراغه» بخش اصلی این کتاب را تشکیل میدهد که شامل مباحث مناقشه برانگیز است میان منجمان مراغه در قرن هفتم هجری بر سر مرکزیت و سکون زمین، ترتیب سیارات نسبت به آن و فرایندهای مدلسازی بطلمیوسی و غیربطلمیوسی در علم هیئت اسلامی.
فصل سوم با عنوان «میراث علمی مراغه» درباره ادامه سنت مراغه در آثار نجومی قرون هشتم به بعد است. نتیجهگیری نهایی درباره جایگاه معرفتی علم هیئت در شرق تمدن اسلامی در مقایسه با غرب جهان اسلام و عاقبت کار آن نیز در انتهای این فصل قرارگرفته است.