ویرانههای تخت سلیمان و زندان سلیمان اثر رودلف ناومان، سرپرست هیئت حفاری موسسۀ باستانشناسی آلمانی در تهران است که حاوی یافتههای او و هیئت همراهش تا سال 1970 است و در سال 1977 به زبان اصلی منتشر شده است. حاصل مطالعات و تحقیقات انجامیافته در تخت سلیمان و زندان سلیمان و اطراف آن هر چند اجمالی و کوتاه ارائه شده است، ولی از جامعیت و کیفیت بالای علمی برخوردار است و نشانی است از اشراف آقای ناومان و همکاران ایشان در انجام این مأموریت بزرگ.
آتشکدۀ ساسانی آذرگشنسب تخت سلیمان وسیعترین تأسیسات ساسانی است که تاکنون شناسایی و از زیر خاک بیرون آورده شده است. و یکی از بزرگترین نمادهای مذهبی، سیاسی و فرهنگی اواخر دورۀ ساسانی در قرن ششم میلادی به شمار میآید. و نشانی است از سیر تحولات پیشرفته و بارور این دورۀ طولانی از تاریخ ایران. مضامین ارزشمند معمارانه و شهرسازانۀ نهفته در آن و تأثیر ساختار بسیار قوی فضایی آن در دورههای بعدی به ویژه در دوران اسلامی جای کنکاش فراوان دارد. مؤلف در تبیین ابعاد این تأثیر به صورتی تلویحی اشاراتی دارد که میتواند فتح بابی باشد برای منقدین هنر معماری ایران.
کتاب حاضر در بررسی وسیع خود در منطقه مروری دارد بر هزار سال دورۀ تمدنی در آن و زمینههای لازم را برای پیگیری این مطالعات در حد توان فراهم ساخته است.