مدارهای توسعه‌ نیافتگی در اقتصاد ایران

توسعه در ایران همواره یکی از بحث‌های چالش‌برانگیز و پراختلاف بین کارگزاران و مدیران و محققان و صاحب‌نظران بوده و نه‌تنها در بحث توسعۀ سیاسی که خود به خود موضوعی اختلاف‌برانگیز و چالش‌برانگیز است، بلکه در بحث‌های عینی‌تر که با آمار و ارقام سروکار دارند مثل توسعۀ اقتصادی هم باز ما این اختلافات و چالش‌ها را می‌بینیم. همین موضوع شاید توجه امروز ما را نسبت به آثار کلاسیک در بحث توسعۀ اقتصادی در ایران بیشتر از قبل کند.
مدارهای توسعه‌نیافتگی در اقتصاد ایران اثر حسین عظیمی یکی از آن کتاب‌های کلاسیک دربارۀ توسعۀ اقتصادی در ایران است که بعد از گذشت دو دهه همچنان یکی از متون مرجع در این موضوع است و نگاهی دوباره به آن نه‌تنها خالی از لطف نیست، بلکه برای دانش‌پژوهان و کارگزاران امروز اقتصاد و توسعۀ ایران ضرورت دارد تا در فضای پر از اختلاف‌نظر سیاست‌ها و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی تجربیات چند دهۀ گذشته جلوی چشم ما باشد و بی‌توجه از عوامل و مسائل توسعه‌نیافتگی ایران در دهه‌های گذشته نگذریم و راه‌های رفته‌شده را دوباره نرویم. خصوصاً تجدید‌چاپ مکرر این کتاب از دهۀ 1370 تا همین سال‌های نخستین دهۀ 1390 نشان از اهمیت کتاب در بین مخاطبان خاص آن که اغلب دانشجویان اقتصاد هستند، دارد.
کشور ما علیرغم تمامی نکات مثبت در زمینۀ مردم و تاریخ آن و علیرغم زندگی در قرن دانش و فن، قرنی که طی آن بشر توانسته است نیروهای طبیعی را تسخیر و به فرمان خویش درآورد، هنوز توان تأمین غذای روزانۀ جمعیت نسبتاً محدود خود را بدون توسل به فروش ثروت ملی کشور (ذخائر نفت) دارا نیست. به‌راستی علت یا علل این عقب‌ماندگی و این مشکلات کدامند؟ این کتاب می‌کوشد خطوط اصلی طرح «علت‌یابی» مقولۀ فوق را ترسیم، و با بررسی علمی وضعیت اقتصادی کشور، چهارچوب‌های اساسی حل‌وفصل مشکلات مورد اشاره را نیز مطرح کند.