توازی علم و اخلاق اجتماعی

نویسنده: مرتضی مردیها
نقد و نظر، سال چهارم، شماره ۱۳-۱۴، زمستان ۱۳۷۶-۱۳۷۷

فیپا:
مردیها، مرتضی، ” توازی علم و اخلاق اجتماعی “، نقد و نظر، سال چهارم، شماره۱۳-۱۴، زمستان ۱۳۷۶-۱۳۷۷، صفحه ۳۶۶-۳۸۴.

از هنگامى كه ديويد هيوم، تجربه ‏گراى مشهور انگليسى، ميان قضاياى علمى و اخلاقى خط كشيد و اين دو حوزه را كاملا متفاوت دانست، اهل تحليل اين نكته را از او آموختند كه تنها با ارتكاب يك مغالطه منطقى مى‏توان قصه‏اى سرود كه با گزاره‏هاى خبرى آغاز كند و با وصاياى تكليفى به پايان برد؛ و البته دعواى استدلال، و نه خطابه، داشته باشد. به اين ترتيب، كسانى كه در چارچوب پارادايم فلسفه تحليلى تعليمات عقلى ديده بودند، تصديق كردند كه جهان واقع و هر آنچه در آن روى مى‏دهد و هر آنچه علم از آن روايت مى‏كند، راهى به سوى كشف يا تاسيس شايسته‏ ها و بايسته‏ ها نمى‏گشايد. اين فقره ‏ها، يا ترجمان احوال عاطفى است و سرانجام به پاره‏اى خوشامدها و بدآمدها فروكاستنى است و يا اگر هم چنين نباشد و بتوان از آن دستگاهى منظوم بركشيد، اين قدر هست كه بناى آن بر مبانى علمى و اخبارى، منطقا نارواست و از يكى به ديگرى راهى نيست؛ براى مثال، از اين كه روند نظام طبيعت‏ بر تنازع بقاست، در نم ى‏آيد كه بايد عليه قوى پنجه‏ گان شوريد و نظامى عادلانه ساخت و يا اين كه بايد خردان و پستان را كوبيد و با رشد تكاملى همسو شد.

>>> برای دانلود رایگان مقاله عضو شوید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این جا یک سایت کتاب فروشی نیست.

هدف اول و غیر انتفاعی ما معرفی بهترین ها در میان انبوه آثار است.
در عین حال امکان خرید هم دارید.

×
تمام حقوق برای وب سايت آثار برتر محفوظ است. © 1387 - ۱۴۰۳