نویسنده: آنجلو میکله پیه مونتسه
مجموعه مقالات انجمن واره بررسی مسائل ایرانشناسی، به کوشش علی موسوی گرمارودی، مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم، 1371
چکیده:
سرآغاز مطالعات ایرانشناسی در ایتالیا، به نیمۀ اول سدۀ شانزدهم برابر با نخستین دوران حکومت صفویان باز می‌گردد، یعنی به آن زمان که در جرگۀ افاضل ایتالیا یک آشنایی علمی تحقیقاتی دربارۀ ایران بر پایۀ درک واقعیت زبان و ادبیات فارسی رشد یافت. پیش از این دوران، ادبا و دانشمندان در اروپا تنها یک زبان جهان اسلام یعنی زبان عربی را می‌شناختند و به موجودیت زبانی ادبی همچون فارسی توجهی مبذول نکرده بوده‌اند. تکامل جدید درک علمی دانشوران ایتالیا از واقعیت فرهنگی ایران، در پی یک روند آشنایی جغرافیایی و ملاحظات تاریخی صورت گرفت. با به قدرت رسیدن «اوزون حسن آق قویونلو»، ایران چون یک مملکت متحد سر بر آورده بود که در مرزهای باختری خود با امپراتوری نیرومند عثمانی تحت حکومت «سلطان محمد»، فاتح قسطنطنیه، در نبرد بود. امپراتوری عثمانی در عرصۀ کنترل رفت و آمد و بازرگانی میان آسیا و مدیترانه، هم رقیب بزرگ ایران بود و هم دشمن ترسناک جمهوری ونیز. بدین ترتیب جمهوری ونیز، یعنی قدرت دریایی مسلط آن زمان در مدیترانۀ خاوری، و حکومت پاپ‌نشین رم، پیوندهای بسیار نزدیک دیپلماتیک و نیز پیمان‌های مودت با اوزون حسن و سپس با صفویان بستند. سفیران، سیاحان و بازرگانان ونیزی گزارشات و خاطراتی با ماهیت جغرافیایی-سیاسی (ژئوپلیتیک) ایران نگاشتند. این آثار امروزه به منزلۀ منابع تاریخی سودمند به کار می‌روند.
کلیدواژه‌ها: ایرانشناسی، تاریخ، ایتالیا، حکومت صفویه.
فیپا:
میکله پیه مونتسه، آنجلو، تاریخچه ایرانشناسی در ایتالیا، مجموعه مقالات انجمن واره بررسی مسائل ایرانشناسی، به کوشش علی موسوی گرمارودی، مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، چاپ دوم، 1371، صفحه 91-113.