نویسنده: جلال خالقی مطلق
یکی قطره باران، جشن نامه استاد دکتر عباس زریاب خوئی، به کوشش احمد تفضلی، نشر نو، 1370
چکیده:
فردوسی در آغاز برخی از داستان ها در شاهنامه پیش از آنکه به موضوع اصلی بپردازد، مقدمه کوتاهی در اندرز و موعظه یا وصف حال یا وصف طبیعت می آورد که آن را خطبه داستان می نامند. در دستنویس های کهن تر یا معتبرتر غالبا پس از این خطبه عنوان «آغاز داستان» می آید و پس از آن داستان اصلی آغاز می گردد. همچنین در پایان داستان ها غالبا شعر داستان را با بیتی چند در اندرز و موعظه که موضوع آنها اغلب نکوهش جهان است پایان می دهد. این وضعیت در آغاز و انجام هر داستانی که پیش آید به مصحح نشان می دهد که او با داستان مستقلی روبه روست که در تصحیح باید آن را از داستان های پس و پیش آن جدا سازد و بیت های آن را از نو شماره گذاری کند. با این همه جای بسیار شگفتی است که مصححان شاهنامه این مطلب ساده را همیشه در نیافته اند و گاه دو یا سه داستان مستقل را به یکدیگر متصل کرده اند. نویسنده در این مقاله با ذکر چند نمونه نشان می دهد که تصحیح های فعلی شاهنامه از نظر تعیین درجه استقلال داستان ها و شناخت آغاز و انجام آنها دارای نواقص بسیارند و این نواقص افزوده می گردد بر شمار کمداشت ها و کاستی های دیگری که در این چاپ ها وجود دارد.
کلیدواژه ها: شاهنامه، فردوسی، آغاز داستان.
فیپا:
خالقی مطلق، جلال، آغاز و انجام داستان های شاهنامه، یکی قطره باران، جشن نامه استاد دکتر عباس زریاب خوئی، به کوشش احمد تفضلی، نشر نو، 1370، صفحه 541-549.