آداب کتابت چیست؟ هنر نوشتن، مهمترین دستاورد بشر و بهواقع به وجودآورنده تمدّنهای بشری است. چنین دستآورد مهمی در گذر زمان تابع اصول، معیارها و رسوم بسیاری شده است. این اصول خود متأثر از نگرش و دانش انسان در هر دوره و حوزه جغرافیایی بوده است و با ویژگیهای شخصیتی و روحی کاتب یا کاتبان ارتباط مستقیم داشته است. حتی نکاتی جزئی همچون میزان فاصله سطرها، تذهیبها، و نوع رسم الخطی که به کار میرفته تابع شرایط روحی و زمان و مکانی کاتبان بوده است. در کتابها و رسالههای مربوط به آداب ترسل و نامهنگاری برخی از این اصول و رسوم معرفی و تشریح شدهاند. با مطالعه اینرسالهها و کتابها میتوان مجموعهای از اصول حاکم بر کار و اخلاق حرفهای منشیان را استخراج کرد و با بررسی تاریخی آنها سیر تطور این اصول را مورد تحقیق قرار داد.
تحول در آداب کتابت و ترسّل با این هدف نوشته شده است تا در کنار جمعبندی موضوعات و عناوین مرتبط با سنّت کتابت انواع مکتوبات، پیوستگی و سیر تحول تاریخی این سنتها را بررسی کند. در این اثر متن ۵۲ رساله و کتاب تألیفشده در بازۀ زمانی قرن دوم تا قرن سیزدهم هجری قمری بررسی شده و تدوین کنندگان تصویری از ادب و اخلاق منشیانه در تمدن ایرانی را ترسیم کرده اند. درواقع، اینکتاب را میتوان راهنمایی برای نسخهپژوهان و سندشناسان دانست که علاوه بر معرفی کلّی مباحث رایج در کتابهای انشاء، سرنخهایی برای پژوهشهای بیشتر در حوزۀ تاریخ کتابت، نسخهشناسی، سندشناسی و کتیبهشناسی به دست میدهد.