راهی به رهایی تقدیم به کسانی شده است که با حقیقت‌جویی، عدالت‌طلبی، و عشق‌ورزی به پیشگاه جانِ جهان نیایش می‌برند. راهی به رهایی مجموعه‌ای از مقالات تألیفی مصطفی ملکیان تا سال 1381 هستند که هر یک جنبه‌ای از طرح کلی او یعنی تلفیق عقلانیت و معنویت را بازمی‌نُمایند. غالب این مقالات قبلا در مجله‌هایی منتشر شده‌اند. او بر این باور است که اگر راهی به رهایی باشد جز در جمع و تلفیق عقلانیت و معنویت نیست. عنوان برخی از مقالات عبارتند از: “تقریر حقیقت و تقلیل مرارت: وجه اخلاقی و تراژیک زندگی روشنفکری”، “داده های وحیانی و یافته های انسانی”، “ارتداد”، “مبانی نظری مدارا”، “شناخت در قرآن”، “انتظار بشر از دین”، “فلسفه نماز”، “فلسفه فقه”،”بایسته های پژوهشی قرآنی”، “دین و عقلانیت”، “سنت و تجدد”،”خویشتن شناسی”، و”دین و دینداری در جهان معاصر”.
ده سال بعد، در مجموعه مقالاتی دیگر با عنوان حدیث آرزومندی ملکیان ابعادی دیگر از طرح خود یعنی تلفیق عقلانیت و معنویت را عرضه کرد. برخی منتقدانش گفته‌اند او باید اصل این طرح را در حد مقاله یا کتابی ویژه این طرح بنگارد و سپس برای اطلاع بیشتر از ابعاد آن خواننده را به مقالات تألیفی، که هر یک وجهی برای تألیف در زمان خود داشته‌اند، ارجاع دهد. چاپ مقالات ترجمه‌ای و تألیفی پراکنده کاری سزاوار و شایسته است ولی به هویت و تبیین طرح عقلانیت و معنویت کمک مستقیم نمی‌کند.
برای مجموعه مقالات ترجمه‌ای ملکیان نگاه کنید به: سیری در سپهر جان: مقالات و مقولاتی در معنویت. نیز مقالات منتشر شده در مهر ماندگار
