الجمع بین رأیی الحکمین

الجمع بین رأيی الحکمین اثر ابونصر فارابی، یکی از برجسته‌ترین کتاب‌ها در سنت یونانی- اسلامی فلسفه است که نشان‌دهنده تلاش فیلسوفی مسلمان برای سازگار کردن آرا و نظرات اصلی دو فیلسوف یونانی (افلاطون و ارسطو) است که بعدها، دو مکتب مشائی و اشراقی در حوزه فلسفه اسلامی، آرای خود را به این دو فیلسوف اسناد می‌دادند.
این کتاب موجز اما پرمحتوا، جهد جامعی است که علیرغم برخی نقاط ضعف هر کتاب فلسفی تحلیلی دوره متقدم فلسفه اسلامی، درخشندگی‌های بسیاری دارد. در مقدمه محقق، ابتدا توضیحاتی پیرامون فلسفه یونان و متفکران آن از جمله سقراط و افلاطون داده شده و سپس، به انتشار فلسفه یونانی و ترجمه آثار یونانی به عربی، اشاره شده و در مقدمه نویسنده، به موضوع کتاب، اشاره شده است.
این کتاب، بارزترین اثر فلسفی فارابی است که آن را برای نشان دادن وحدت‌ فلسفه‌ و فیلسوفان نگاشته شده است. این کتاب خط فکری‌ای را نمایندگی می‌‌کند‌ که نه به دنبال تحقیق نقادانه‌ و نقد‌ تاریخی‌ متون‌ و منابع‌ فلسفی ترجمه شده‌ و اصالت‌ آن‌ها است و نه در جست‌وجوی آن است که ارسطو و افلاطون تاریخی به واقع چه گفته‌اند‌؛ بلکه‌ با مفروض گرفتن وحدت فلسفه و فیلسوفان، اختلافات‌ ظاهری‌ آن‌ها‌ را‌ نیز‌ با‌ کتب بعضاً غیر مستند و فیلسوفان دیگر رفع‌ و رجوع می‌کند. فارابی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فیلسوفان اسلامی متقدم و معتمد فیلسوفان بعدی در جهت انتقال آرای فیلسوفان‌ یونانی با تکیه بر این رأی ناصواب، فلسفه ورزی کرده است که افلاطون و ارسطو اختلافی واقعی با هم ندارند.