دارندگی در بسندگی است

اقتصاد جایگزین ثورو

پرسشی که کتاب دارندگی در بسندگی است در می‌افکند، پرسشی عمومی، وجودی و هم‌زمان اقتصادی دربارۀ همۀ زندگی است: چگونه کار کنیم، مصرف کنیم و در عین حال به رویاهایمان هر چه بیشتر نزدیک‌تر بمانیم؟
مخاطب این کتاب، همگان‌اند، بویژه جوانان. جوانانی که در آستانۀ انتخاب چگونه زیستن خود هستند. اما مسائلی که متن حاضر مطرح می‌کند، تنها به انتخاب شغل و زیست فردی محدود نمی‌شود، بلکه فرهنگ سرمایه‌داری و مصرف‌زدگی‌ای را نشانه می‌گیرد که همۀ زیست ساکنان کرۀ زمین را تحت تأثیر قرار داده‌ است، تأثیری که اگر هر چه زودتر چاره نشود، همگان، از انسان گرفته تا حیوان و گیاه را به ورطۀ نابودی خواهد کشاند.
در کنار نقد این دو فرهنگ پیوسته به‌ هم، کتاب به رشد انسان مستقل فردیت‌یافته‌، وظیفه‌شناس و وجدان و اخلاق و جان آزاد او نیز می‌پردازد. نویسندۀ کتاب بیشتر امیدوار بوده که پرسش‌‌هایی در برابر خواننده بگذارد تا نقطۀ شروع بحث‌های بیشتری در مورد چگونه زیستن بشر بر روی این کرۀ خاکی باشند.
خوانندۀ کتاب می‌تواند در حدّ وسع و موقعیت خود، پاسخ‌هایی به این پرسش‌ها بدهد و امکان حضور این گفتمان را در ذهن خود و اطرافیان خود فراهم کند. به هر رو، مباحث طرح شده در این متن، نه کهنگی می‌پذیرند و نه وابسته به جغرافیایی خاص هستند. همگانی‌اند و همه جایی و همه گاهی.
از سویی دیگر کتاب به ساده‌زیستی و سادگی می‌پردازد که این روزها، با پشتوانه‌های فکری نوتر به شکل‌های مختلفی مطرح می‌شود تا به بحران فردی-جمعی و جهانی تولید انبوه، مصرف و عدالت توزیعی پاسخ بدهد.
ساده‌زیستی جایگزینی است برای «مذهب مصرف» که دعوت عام «بازار آزاد ناب یا مختلط یا تعدیل شده» و یا بازار اقتصاد برنامه‌ریزی‌شدۀ کاملا دولتی و حتی بازار اقتصاد جنگی است، چرا که همگی‌شان به تولید انبوه صنعتی، مصرف‌آفرینی و تقسیم کار شدید وابسته‌اند. «مذهب مصرف» تسمه‌نقاله‌ها را همواره می‌چرخاند. اما این تویی که با نخریدن و مصرف کمتر، عملا با عوامل مخرب شور و معنای انسانی و نابودکنندۀ زیست کره برخورد فعال می‌کنی؛ با بازاری که تو را فقط یک واحد مصرف‌کننده می‌بیند و بس!