تصوف اسلامی بر غم آرای عده ای از خاورشناسان و محقّقان از صمیم وحی برخاسته است، و نیز مبیّن غایت محبوب و مقصود مطلوب وحی می باشد. آنان که در آثار ارزشمند صوفیان و عارفان پاک باخته ی تصوف غور کرده اند و تأمّل، نیک می دانند که اوّلین عارف کامل حضرت محمد، صلّی الله علیه وسلّم، است که با وحی و آونده ی وحی در هنگام رسالت در آمیخته بود، و بعد او علی بن ابی طالب، علیه السّلام، در نظرعارف صوفی بطن عرفان و تصوف و روح فتوّت است که در هنگام ولایت پیوسته با مبلغ بزرگوار وحی همراز و همنوا بود.