کتاب تصوف اسلامی و رابطۀ انسان و خدا یکی از معروفترین تحقیقات رینولد ا. نیکلسون در زمینۀ تصوف اسلامی است و جای آن در زبان فارسی خالی بود. رینولد ا. نیکلسون (1945 – 1868) استاد دانشگاه کمبریج، یکی از شرقشناسان بزرگی است که در طول تاریخ شرقشناسی جهان در باب تصوف اسلامی به تحقیقات و جستجوهای طراز اول پرداخته و بیهیچ تردیدی بزرگترین مولویشناس غرب است که تحقیقات او در زبان انگلیسی هنوز بیمانند است. بزرگترین کارهای او در باب مولاناست، نخست تصحیح متن انتقادی مثنوی که هنوز بهترین متن مثنوی است و دیگر ترجمۀ مثنوی به زبان انگلیسی با دقت و وسواس و امانتی که حیرتآور است و این ترجمه یکی از بهترین راهنماها در فهم مثنوی مولاناست و از همه مهمتر، تفسیر مثنوی است که تمامی مثنوی مولانا را به زبان انگلیسی شرح کرده و بی هیچ گمان بهترین شرحی است که تاکنون در هر زبانی بر مثنوی نوشته شده است.
کتاب حاضر شامل سه سخنرانی نیکلسون به انضمام یاداشتهای مترجم اثر است.