ابوسعید ابوالخیر، عارف بزرگ و چهرۀ درخشان ادبیات عرفانی ایران، از آن مردانی است که در مرزهای حقیقت و افسانه، بخش عظیمی از جریان شعر و عرفان سرزمین ما را به خود اختصاص داده است. از یک سوی در کنار عطار و سنائی و مولوی و حافظ در جمع شاعران عارف و صدر ترانهگویان و رباعیسرایان ادبیات صوفیانه همواره حضور دارد و از سوی دیگر در قلمرو تجارب روحانی ارباب سلوک، در شمار حلاج و بایزید و ابوالحسن خرقانی و جُنید و شِبلی قرار میگیرد. چنین ترکیب پیچیدهای از شعر و تجارب عرفانی و حقیقت و افسانه، در جای دیگر کمتر میتوان سراغ گرفت.
کتاب حاضر گزيدۀ کتاب اسرار التوحيد، جامعترين زندگينامۀ ابوسعيد ابوالخير عارف روشنضمیر و برجستۀ ایرانی است که در قرن ششم به نثری شیوا و درخشان نگارش یافته و در مجموع یکی از شاهکارهای درجه اول زبان و ادبیات فارسی است. اسرار التوحید هم به لحاظ تاريخ تصوف و هم به لحاظ ثبت گوشههايی از زندگی اجتماعی مردم کشور ما در دوران قبل از مغول، دارای کمال اهميت است.
در جمع آوری این گزیده سعی بر آن بوده است که بخشهای غیر ضروری و یا بسیار تخصصی کتاب به کنار نهاده شود تا خوانندگان جوان بتوانند با احوال و اقوال ابوسعید و نثر شیرین و طبیعی کتاب انس و الفت حاصل کنند.