ال‍ف‍خ‍ری‌ ف‍ی‌ الآداب‌ ال‍س‍ل‍طان‍ی‍ه‌ و ال‍دُوَل‌ الاس‍لام‍ی‍ه‌

کتاب فَخری فی الآداب السلطانیه و الدُوَل الاسلامیه، تالیف ابن طَقطقی، شامل اخبار و آثار خلفای اسلامی و وزیران آنها و اندکی هم درباره پادشاهانی است که در خلال فرمانروایی خلفا ظهور کرده‌اند. متن کتاب عربی است و شامل احوال دولت ها و امور مُلک داری و سیاست از طریق بررسی سیره خلفا و وزرا در دو فصل است: فصل اول، در امور سیاسی، حکومتی یعنی آنچه فرمانروایان باید بدانند؛ و فصل دوم دولتهای مشهور از خلفای راشدین تا پایان عصر عباسی و نیز دولت های بزرگی مانند آل بویه، سلجوقیان و فاطمیان را در بر می‌گیرد.

فَخری فی الآداب السلطانیه و الدُوَل الاسلامیه به سال 1860 به سعی آلوارت (Alwart) در آلمان منتشر شد. یک بار دیگر نیز به اهتمام درانبورگ فرانسوی در سال 1895 در فرانسه و چندین بار در مصر به چاپ رسیده و آمار نیز این کتاب را به فرانسه ترجمه کرده است.

افزون بر مستشرقانی که نام بردیم ادوارد براون Edward Brawn به تاریخ فخری توجهی خاص داشته و از نویسنده آن بارها به عظمت یادکرده و روش تاریخنگاری او را ستوده است. به تصریح نکارنده تجارب السفی، اسم حقیقی تاریخ فخری، مُنیَةُ الفُضَلاء و تواریخ الخلفاء و الوزرا است این طقطقی در سال 701 کتاب منیه الفضلاء، یعنی الفخری معروف را به نام فخر الدین عیسی بن ابراهیم، حاکم موصل، تالیف کرد و وجه تسمیه کتاب به فخری نیز نام فخرالدین است.

فَخری فی الآداب السلطانیه و الدُوَل الاسلامیه به توسط هندوشاه به فارسی ترجمه و تجارب السلف نامیده شد ولی مترجم در مقدمه هیچ اشاره‌ای به تالیف کتاب مزبور به نام فخر الدین بن عیسی بن ابراهیم نمی‌کند. عباس اقبال آشتیانی در مقدمه تجارب السلف احتمال می دهد که ابن طقطقی بعد از تالیف نسخه اول کتاب خود شاید نسخه دیگری از آن را با بعضی تغییرات متن در افزایش و نقصان مطلب، تقدیم به دارالکتب جلال الدین زنگی شاه بن بدرالدین حسن بن احمد دامغانی کرده و هندو شاه در تالیف تجارب السلف از این نسخه جدیدتر بهره برده است و شاید عین همان نسخه قدیمی زنگی شاه را در دست داشته است. ظاهرا همین نسخه دوم قدیمی به کتابخانه زنگی بوده که منیه الفضلاء خوانده می‌شده است. به هرحال در این که نسخه ای از کتاب فخری که هندوشاه آن را در دست داشته ، غیر از نسخه موجود امروزی بوده است، شک و شبهه‌ای وجود ندارد.

توضیحات تکمیلی

نویسنده

م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌طب‍اطب‍ا م‍ع‍روف‌ ب‍ه‌ اب‍ن‌ طق‍طق‍ی‌

مترجم

م‍ح‍م‍د وح‍ی‍د گ‍ل‍پ‍ای‍گ‍ان‍ی‌

محل نشر

تهران

ناشر

ب‍ن‍گ‍اه‌ ت‍رج‍م‍ه‌ و ن‍ش‍ر ک‍ت‍اب‌

تاریخ نشر

1360

تعداد صفحه

489

تعداد جلد

یک جلد

فیپا

طب‍اطب‍ا، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌ م‍ع‍روف‌ ب‍ه‌ اب‍ن‌ طق‍طق‍ی‌، ال‍ف‍خ‍ری‌ ف‍ی‌ الاداب‌ ال‍س‍ل‍طان‍ی‍ه‌ و ال‍دول‌ الاس‍لام‍ی‍ه‌، محمد وحید گلپایگانی، تهران، ب‍ن‍گ‍اه‌ ت‍رج‍م‍ه‌ و ن‍ش‍ر کتاب، 1360، 489 صفح

شابک

9786001211478