کتاب نارنجی ترجمۀ جلدهای اول، دوم و چهارم از یک دورۀ هفت جلدی گزارشهای وزارت امور خارجۀ روسیۀ تزاری است که به سال 1911 میلادی در کشور روسیه چاپ و پخش شده است. عنوان اصلی کتاب هفت جلدی، مجموعۀ اسناد سیاسی است؛ امّا از آنجا که رنگ جلد آنها «نارنجی» بوده، به کتاب نارنجی معروف شده است.
این کتاب حاوی گزارشهایی (از سال 1906 تا سال 1911م) از فعالیتهای دیپلماتیک سفیر و کارداران روسیه در تهران و مراکز کنسولی آن کشور در عراق و اروپا، مذاکرات نمایندگان مجلس و دولت ایران، متن قانون اساسی و دستخط شاه دربارۀ مشروطیت، دستورهای وزارت خارجۀ روسیه به سفیر آن کشور در تهران و اسناد مکاتبههای سیاسی وزارت خارجۀ انگلیس با روسها دربارۀ جنبش مشروطیت است که برای اطلاع مقامهای روسیه ارسال شده است. همچنین کتاب، حاوی گزارش وضعیت مردم ایران، گروهها، انجمنها، اصناف و عالمان بوده، دیدگاه آنان را دربارۀ نظام سیاسی، دولت و مشروطیت منعکس کرده است. باید دید که روسها سیمای مردم ایران و جنبش مشروطه را چگونه در گزارشهای خود ترسیم کردهاند. دانستن این برای هر محقّق مشروطه، میتواند بسیار مفید باشد. این کتاب چنانکه روشن است از لحاظ دستهبندی کلّی، میان کتابهای تحلیلی جای نمیگیرد؛ بلکه صبغۀ سندی و وقایعنگارانه دارد.
جلد اول رویدادهای 10 اوت 1906 تا 27 سپتامبر 1908.
جلد دوم رویدادهای 30 سپتامبر 1908 تا 24 ژوئیه 1909.
جلد چهارم رویدادهای 1 ژانویه تا آخر ژوئن 1910.