موضوع این نوشته چنانکه از نامش پیداست، نگاهی است به تاریخچه آموزشکده های فرنگی و فرنگی مآب در ایران، از سده نوزدهم تا نخستین جنگ جهانی، تکیه اش بیشتر بر زبان و ادب فرانسه است. زیرا در این دوره ای که مدنظر ماست، فرانسویان پیشاهنگان فعالیت فرهنگی در ایران بودند. تا جایی که از ۱۹۰۲ (۱۳۲۰ قمری) زبان فرانسه برای کسانی که داوطلب خدمت دیوانی بودند، اجباری اعلام شد. دولت های رقیب روس و انگلیس، بسی کارشکنی کردند، اما نیارستند که در این زمینه با فرانسویان به رقابت و هم چشمی برآیند. یکی از این رو که در این سال ها هدف اصلی آن دو ابر قدرت چیرگی سیاسی و رخنه اقتصادی بود، و بی گمان درماندگی و بی فرهنگی مردم را بهترین ابزار رسیدن به مقصود می دانستند.
