در سال ۱۰۱۴ ق، به دستور شاه عباس صفوی و بنابر دلایل سیاسی ـ اقتصادی و استراتژیک، مهاجرت اجباری و وسیع ارامنه از ارمنستان به ایران آغاز شد و بیش از ۵۰۰ هزار ارمنی به ایران کوچ کردند. صنعتگران و هنرمندان ارمنی در اصفهان و بخش جنوبی زایندهرود اسکان داده شدند. اعطای امتیازات ویژه به تجار ارمنی از طرف شاه عباس باعث توسعۀ اقتصادی، تجاری، صنعتی و فرهنگی اصفهان، پایتخت صفویان گردید و روابط بینالمللی و تجاری تا حدی پیش رفت که اغلب بازرگانان ارمنی نقش هیئتهای نمایندگی سیاسی ایران در خارج را نیز ایفا میکردند. رشد اقتصادی و فرهنگی ارامنۀ دورۀ صفویه، احداث کلیساها، مراکز مذهبی، مدارس، بیمارستانها، سرای سالمندان و غیره را به دنبال داشت، به گونهای که جلفای نو به مرکز مذهبی ارامنه تبدیل گردید. اما از سال 1081 ق با تشدید بحرانهای سیاسی و اجتماعی، دوران آرامش و شکوفایی ارامنه رو به افول گذاشت و در هجوم افغانها در سال 1124 ق به اصفهان، به اوج خود رسید؛ به گونهای که بسیاری از ارامنۀ جلفای نو به هند، روسیه و کشورهای اروپایی مهاجرت کردند. با این حال، میتوان گفت جلفای نو حدود یک قرن از مراکز عمدۀ فرهنگی زمانۀ خود محسوب میشد و تأثیر بسیاری بر فرهنگ، علوم و فنون منطقه داشت.
کتاب حاضر که بخشی از فعالیتهای “مرکز تحقیقات معماری ارامنه” است، در واقع تاریخچۀ بناهای کلیساهای جلفای نو و بیان تصویری آنهاست که بین سالهای ۱۰۱۶-۱۰۱۴ ق احداث گردیدهاند. هدف اصلی این مرکز، ثبت آثار باقیمانده از معماری در خطر تخریب ارامنه، به ویژه در خاورمیانه است. به همین منظور از مجموعه آثار معماری بهجامانده از ارامنه در منطقۀ مذکور، جلد بیست و یکم آن که به کلیساهای اصفهان اختصاص دارد و در سال 1991 م منتشر گردیده، ترجمه شده است.