خانه‌ های ارامنه جلفای نو اصفهان

جلفای نو (جلفای اصفهان)، یکی از مراکز مهاجرت و اسکان ارامنه در ایران و جایگاه کلیساها و خانه‌های زیبا و پرشکوه بوده است. از آن همه خانه تنها تعدادی اندک برجای مانده است و همین تعداد اندک کافی است تا شکوه و عظمت آنها را گواه باشد. خانه‌های شاخص جلفای نو، متعلق به تجار بزرگ، روحانیون یا بزرگان بود. این خانه‌ها، معمولا از دو بخش تابستان‌نشین و زمستان‌نشین تشکیل می‌شد و بیشتر آنها در قسمت سایۀ خانه (پشت به آفتاب) دارای زیرزمین بود که در آن مواد خوراکی و آشامیدنی نگهداری می‌شد. برخی از این خانه‌ها سه طبقه بود و برخی فضاهایی مخصوص زنان داشت؛ در برخی از این خانه‌ها، حیاط و اصطبلی برای نگهداری حیواناتی چون اسب و یابو یافت می‌شد.
از جمله مهم‌ترین منابع دربارۀ معماری خانه‌های جلفا می‌توان به کتاب حاضر، تألیف کاراپت کاراپتیان که به دو زبان انگلیسی و ایتالیایی نگارش یافته است، اشاره کرد. کاراپتیان در ابتدا، در مورد چگونگی و تاریخچۀ حضور ارامنه در اصفهان و نحوۀ ساخت و طراحی جلفای نو به بحث می‌پردازد؛ سپس سیزده خانه از شاخص‌ترین خانه‌های جلفا را معرفی می‌کند. او در معرفی هر یک از خانه‌ها مشخصات کلی چون تاریخچۀ ساخت بنا، معماری، تزئینات و پیشنهادهایی برای حفظ و مرمت بنا ارائه می‌کند و برای شناخت بهتر آنها، به بررسی تطبیقی این خانه‌ها با بناهای هم عصر از جمله هشت بهشت، عالی قاپو و … می‌پردازد.