رومن گیرشمن آغازگر عصر تازه‌ای در باستان‌شناسی فرانسه در خاورمیانه و ایران گردید. او در سیلک به کاوش پرداخت و شاید بتوان گذار از لایه‌نگاری متری به لایه‌نگاری فرهنگی را یکی از مهم‌ترین دستاوردهای کاوش‌های سیلک انگاشت. امّا بعد از سال‌ها در روشنایی دانش امروزی باید به سیلک نظری دوباره افکند. اکنون اکتشافاتی که از سال‌ها کاوش سیلک تاکنون در باستان‌شناسی ایران و دیگر سرزمین‌های جهان ایرانی رخ داده، تحلیل‌های تازه از حاصل آن کاوش‌ها را نه تنها امکان‌پذیر، بلکه الزامی ساخته است.
اما این تنها دلیل آغاز برنامۀ بازبینی کاوش‌های سیلک نبود، هرچند که همین مهمترینشان است. این نیز هست که سیلکِ شهرۀ آفاق، در میان محله‌های شهری که هر روز بیشتر از پیش به سوی پردیس فین دامن می‌گسترد، مهجور افتاده است. به رغم شکوهش برای آنان که عظمت دیرینش را نمی‌شناسند، سیلک ممکن است وصلۀ ناجوری از خاک بر تارک شهری باشد که می‌کوشد امروزی باشد.
گزارش حاضر حاصل تلاش تیمی است که از تخصص‌های گوناگون بهره‌مند بوده است و مهم‌ترین ویژگی آن میان‌رشته‌ای بودن گزارش‌هاست که می‌رود جای پای محکمی در باستان‌شناسی ایران بیابد و طرح بازنگری سیلک آخرین و شاید بهترین نماد آن است. حاصل همکاری کارشناسانی که در رشته‌های گوناگون تخصص دارند کشفیات غیر منتظره‌ای است که می‌تواند دیدگاه‌های بسیاری را متفاوت سازد.
صادق ملک شهمیرزادی سال ۱۳۲۲ شمسی در شهمیرزاد استان سمنان به دنیا آمد و بعد از آغاز به کار در میراث فرهنگی، نامش به کاوشگر تپه‌های سیلک گره خورد. او در ۲۲ مهر ۱۳۹۴ در آیین بزرگداشتی که به پاس نیم قرن پژوهش و آموزش در باستان‌شناسی ایران، با عنوان جشن‌نامه و بزرگداشت «صادق ملک شهمیرزادی» برگزار شد، خود را این‌طور معرفی کرد: «حدود ۲۰ ماه است که به خاطر مشکل قرنیه و شبکیه نمی‌توانم بنویسم و بخوانم. اما منت خدای را عزوجل که در شهمیرزاد سمنان به دنیا آمدم و به باستان‌شناسی روی آوردم. این مایه افتخار هر ایرانی است که سند مکتوبی دارد که به خدای واحد اعتقاد دارد و دعا می‌کند که جنگ و خشکسالی و دروغ نصیب این کشور نشود. زمانی که تحصیلاتم را در موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو به پایان رساندم برای مدتی قبل از ارائه پایان‌نامه به ایران بازگشتم، در آن زمان دکتر نگهبان به من گفت اگر علاقه داری درخواست استخدام خود را به دانشگاه تهران بده. وقتی این کار را کردم با خدا عهد کردم که سعی کنم به جوانان علاقه‌مند به باستان‌شناسی کشورم خدمت کنم و به جز آن هیچ چیز از خدا نخواهم. من در سه راه شفاهی، کتبی و تجربیات میدانی برای دانشجویانم در حوزه باستان‌شناسی تدریس کردم و چون در زمان کار و فراگیری علم با دو روش کاوش در ایران و آمریکا آشنایی پیدا کردم توانستم تجربیاتم را به دانشجویانم منتقل کنم. دانشجویان باستان‌شناس ایرانی درباره باستان‌شناسی آسیای مرکزی چیزی نمی‌دانستند، این روش خوبی برای آشنایی آن‌ها با این حوزه بود. من در تیرماه سال ۱۳۴۹ در رتبه استادیاری در دانشگاه تهران استخدام شدم و در بهمن‌ماه ۱۳۷۹ پس از ۳۰ سال و شش ماه و ۲۱ روز با رتبه استادیاری بازنشست شدم.» صادق ملک شهمیرزادی در 21 مهر ماه 1399 درگذشت.
