یکى از معروف‌ترین کارهاى خاورشناسان در ادبیات ایران بحث دقیق و پرمغزى است که تئودور نولدکه Theodor NÎldekeخاورشناس معروف آلمانى به‌عنوان «حماسه ملى ایران» Das Iranische Nationalepos کرده و نخست در مجلد دوم کتابى به‌نام «اساس زبان‌شناسى ایران» Grundriss Dar Iranischen Philologie که در دو مجلد به سال‌هاى ۱۸۹۵ـ۱۹۰۴ در اشتراسبورگ Strassburgچاپ شده در صحایف ۱۳۰ـ۲۱۱ انتشار یافته و سپس جداگانه در مجلد مخصوصى در برلن و لایپزیگ به سال ۱۹۲۰ منتشر شده و پس از آن ل.باگدانو L. Bagdanov خاورشناس روسى مقیم هندوستان ترجمه انگلیسى آن را به عنوان “the Iranian National NÎldeke’s Epic” در بمبئى به سال ۱۹۳۰ انتشار داده است. این مبحث از روزى که انتشار یافته معتبرترین و جامع‌ترین بحث درباره حماسه‌هاى ملى ایران و شاهنامه فردوسى به‌شمار رفته و همه کسانى که در این زمینه‌ها بحث کرده‌اند بدان نظر داشته‌اند.
یکی از مهمترین تالیفات نولدکه «حماسه ملی ایران» است که بزرگ علوی آن را به فارسی ترجمه کرده است. دیدگاه‌های مطرح شده در کتاب «حماسه ملی ایران»، ابتدا در جلد دوم کتابی به نام «اساس زبان‌شناسی ایران» در سال‌های 1895-1904 به چاپ رسید و سپس در سال 1920 در قالب یک اثر جداگانه در شهرهای برلن و لایپزیک منتشر شد. پس از آن در سال 1930باگدانوف خاورشناس روسی ساکن هند، ترجمه انگلیسی این اثر را منتشر کرد.
ترجمه فارسی این اثر در سال 1309، یعنی زمانی که سعید نفیسی کار چاپ و نشر مجله شرق را عهده‌دار شد، بنا به درخواست وی از بزرگ علوی، از زبان آلمانی به فارسی انجام شد و قسمت‌هایی از این کتاب در شماره‌هایی از این نشریه به چاپ رسید. پس از توقف چاپ مجله شرق، سرانجام این کتاب در سال 1327خورشیدی، با پی‌گیری و توصیه سعید نفیسی برای اولین بار توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شد.
این کتاب بهترین و معتبرترین مجموعه تحقیقاتى است که خاورشناسان اروپایى تا سى سال پیش درباره فردوسى و شاهکار جاودانى او کرده‌اند. در آن زمان هنوز دانشمندان ایران راه و روش تحقیق جدید را درست فرانگرفته و در این کار ورزیده و آزموده نشده بودند و بسیارى از تحقیقات مهمى که ایشان کرده‌اند هنوز انتشار نیافته بود. وانگهى فردوسى و آثار او زمینه بسیار وسیعى براى کاوش و جستجوهاى علمى است و سالیان دراز پویندگان و جویندگان در این دریاى پهناور شناور خواهند بود و باز دُرّ ناسفته از آن بیرون خواهند کشید.
