رشید یاسمی در فصل اول، کلیات، به شرح الفاظ و اصطلاحات و مبانی و اصولی پرداخته است که به اسلوب تحقیق تاریخی تعلق دارند. در فصل دوم، انتقاد تاریخی، مطالب مربوط به کاربرد قواعد سنجش صحت و سقم و قوت و ضعف اخبار و اسناد و تعدیل و ترجیح آنها را مطرح می سازد. در فصل سوم، تدوین تاریخ، جهات افتراق مواد تاریخی و مواد علوم تجربی نشان داده می شود و اما فصل چهارم، ساختمان تاریخ، به چیدمان وقایع تاریخی در زمان و مکان خود اختصاص دارد و مولف در این فصل، مورخ را به ایجاز و مختصر گویی و در عین حال دقت در نگارش تاریخ دعوت می کند. در نهایت در فصل آخر، موثرات تاریخی، نخست به مساله بینش الهی اشاره می کند و در ادامه اسباب حوادث تاریخی را به امور مادی و معنوی و پاره ای قوانین تقسیم کرده و کتاب خود را پایان می دهد.