این کتاب تاریخ ایران ـ کشوری که تا دهۀ 1930 در غرب «پرشا»، «پرس» یا مانند آن نامیده میشد ـ از آغاز امپراتوری پارسیان تا امروز است. در مقدمه خطوط کلی ویژگیهای تاریخ و اجتماع ایرانی توصیف میشود و چارچوبی برای بحث مفصلتر فصلهای بعد از جمله شرحی از افسانهها و اسطورههای ایرانی و همچنین فرقهها و دینهای ایرانی، پیش و پس از اسلام فراهم خواهد آمد.
موضوع کتاب ایرانیان: دوران باستان تا دورۀ معاصر هم «چیستی» تاریخ ایران و هم «چگونگی»و «چرایی» آن است. در راه انجام این سه کار با هم، نویسنده ملاحظاتی تطبیقی نیز میان تاریخ ایران و تاریخ اروپا انجام داده تا نشان دهد که جامعۀ ایرانی و تاریخ پرنقشونگار آن با آنچه که در غرب گذشته تفاوتهای مهمی داشتهاند.
فصل های 1 تا 6 که تاریخ ایران باستان تا قرن نوزدهم میلادی را دربرمیگیرند، پانویسهای مفصلی ندارند و برپایۀ منابع متعددی بنا شدهاند که گزیدهای از آن در کتابنامۀ کوتاه پایان هر فصل آمده است. از سوی دیگر، فصلهای 7 تا 12 دربارۀ قرن نوزدهم تا انقلاب بهمن 1357 به تفصیل و با استفاده از منابع دست اول یا دوم مستند شدهاند. به این علت که دورههای پیشین کمتر موضوع بحث و مناقشه بودهاند، درحالیکه دربارۀ دوران نزدیکتر به تفصیل سخن گفته شده و آراء متفاوتتری از دیدگاههای گوناگون به میان آمده است.
مخاطب این کتاب هم خوانندگان عاماند و هم کارشناسان. اگرچه موضوع کتاب بررسی کلی تاریخ ایران است، نویسنده تا سرحد توان خود کوشیده است به خوانندۀ غیرمتخصص نیز روایتی قابل درک، و چه بسا لذتبخش عرضه کند.
آنچه میخوانید داستان یکی از تمدنهای بزرگ بشر است، در یک جلد، که برخی از دلایل پیدایش و ویژگیهای بیهمتای آن تمدن را پیش چشمانتان عریان خواهد کرد.