این کتاب آخرین اثر تحقیقی رینولد آلن نیکلسون است که دربارۀ مثنوی مولوی نوشته است. وی تمام مجلدات شش گانه مثنوی را قبل از این اثر تصحیح و به انگلیسی ترجمه نمود و بر آن تفاسیر و حواشی بسیار فاضلانه نوشت. نیکلسون تحت تاثیر افکار، آثار مولانا قرار گرفت و بعد از نگارش شرح احوال او، پیشگفتاری در قالب صوفیانه به زبان انگلیسی در ابتدای کتاب آورده است که در خور تحسین می باشد.
کتاب حاضر در دو بخش، ابتدا مشتمل بر مقدمهٔ رومی، تحقیقی در احوال و آثار مولانا جلال‌الدین محمد بلخی مشهور به مولوی رومی، اثر نیکلسن با ترجمه و حواشی مترجم است. سپس ترجمهٔ 119 قطعه از مثنوی مولوی، دیوان شمس تبریزی، و کتاب فیه مافیه و تفسیری بر آن‌ها توسط نیکلسن را در پی دارد.
ترجمهٔ تفاسیر و حواشی آن و همچنین شرح احوال و آثار رنالد الن نیکلسن، که مقدمهٔ کتاب را بسیار خواندنی و سودمند ساخته است، اثر قلم اوانس اوانسیان است. کشف‌الابیات، کشف‌الآیات و فهرست‌های متعددی از احادیث و عبارات و اعلام و اصطلاحات در پایان کتاب خواننده را در مطالعه و تحقیق در این وادی یاری می‌کند.
چون رسیدند پیش مولانا
نوش شد جمله نیش مولانا
در سجود آمدند، هر دو شهان
چون شود تن، بگو ز دیدن جان؟
آن دوی که کمال یکدگرند
یک بود چون بسر آن نگرند
این کتاب را فقط در برخی کتابخانه های ایران میتوان یافت ولی علاقمندان به تهیه یک نسخه کپی (به منظور استفاده پژوهشی و غیرتجاری) می‌توانند ابتدا با خواندن شرایط و قیمت در بخش راهنمای خرید با بخش فروش سایت آثار برتر تماس بگیرند.