متولد ۱۳۴۱ اصفهان
مسلط به زبانهای عربی (کلاسیک و مدرن) و انگلیسی و آشنا به زبان آلمانی
سوابق تحصیلی
- دکترای تخصصی مطالعات اسلامی از مؤسسه مطالعات اسلامی، دانشکده تاریخ و مطالعات فرهنگی، دانشگاه برلین، 1383-1388.
- کارشناسی ارشد فلسفه و كلام اسلامی، موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ایران وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (1379-1381).
- تحصیل و تدریس در حوزۀ علمیه قم به مدّت ۱۴ سال (1362- 1376) معادل سطح چهار حوزه.
- دورۀ آموزشی پنج سالۀ موسسۀ در راه حق در كنار درسهای حوزوی (1365- 1370).
- کارشناسی ارشد نیمه تمام فلسفۀ تعلیم و تربیت، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1371- 1374.
- دیپلم تجربی از دبیرستان ملّی حكیم سنایی اصفهان (۱۳۵۹).
سوابق شغلی
- عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق، و مدیر شاخۀ مطالعات اسلامی در غرب، در بنیاد دائره المعارف اسلامی (آبان ۱۳۸۳ تاکنون).
- عضو هیئت علمی، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد علوم و تحقیقات (1385 تا 1389).
- مدیر گروه ادیان مركز بین المللی گفتگوی تمدنها (1380-1383)
- مدیر مرکز مطالعات اسلامی سازمان فرهنگ و ارتباطات (1376-1380)
- سردبیر مجلۀ حوزه و دانشگاه از شماره یكم تا سیزدهم (1373-1376)
جوایز و فرصت ها
- برندۀ جایزه نفر دوم اتمام دورۀ سطح حوزۀ علمیۀ قم 1369.
- برندۀ فرصت مطالعاتی (پستدکتری) در مؤسسۀ مطالعات پیشرفته برلین وابسته به وزارت علوم و تحقیقات جمهوری فدرال آلمان 2003- 2004.
- برندۀ فرصت مطالعاتی شش ماهه در دانشگاه هاروارد، دانشکده حقوق، برنامۀ مطالعات فقه اسلامی، 2014.
- استاد میهمان دانشگاه آزاد برلین، دانشکده تاریخ و مطالعات فرهنگی، مؤسسه مطالعات اسلامی، ترم دوم 2017.
آثار
الف) مقاله در مجلهها و کتابها
- Discontinuity or Continuity of Quranic Verses: Richard Bell’s Theory, QURANICA – International Journal of Quranic Research (Special Issue 11-Persian)-Vol. 16 No. 1 (April 2024)
- Iran’s first Constitution and the Supplement to it, in Christian-Muslim Relations: A Bibliographical History, vol. 48, ed. by David Thomas and John Chesworth, Leiden, Brill, 2023.
- “معناشناسی و فهم قرآن”، آینۀ پژوهش، سال 31، ش186، بهمن و اسفند 1399، ص153-172.
- From Myth to Miracle on the Creation: Evaluation of Four Commentaries regarding a Verse in the Quran, Marburg Journal of Religion, Vol. 22, No. 2 (2020).
- “سَنجه فلسفی جهاد: فارابی“، تاريخ و تمدن اسلامى، سال پانزدهم، شماره سیام، پاییز و زمستان 1398، ص33-69؛ این اثر با همکاری امیرحسین امامی کوپایی و رضا نجفزاده نوشته شده است.
- “نگاهی به نظام آموزشی و تربیتی روحانیون شیعه” در مکاشفه و تماشا (Einsicht)، برلین، کِرِر، 2017.
- “توسعۀ حقوق بشر در جوامع مسلمان”، در جست و جوی خرد و آزادی: ارجنامۀ استاد عزت الله فولادوند، تهران، مینوی خرد، 1396، ص332- 354..
- “ترجمهای نامفهوم از کتابی ماندگار”، فصلنامه نقد کتاب (فقه و حقوق)، سال دوم، ش 6، تابستان 1395، ص 193- 206؛ (نقد کتاب: یوزف شاخت، خاستگاههای نظریه فقهی در اسلام، ترجمه احمد رضا خواجه فرد، تهران، نشر میزان، زمستان 1394).
- ترجمه “ژانر تفسیری: آیات ناسخ و منسوخ”، نوشته دیوید پاورز، در رویکردهایی به تاریخ تفسیر قرآن، به کوشش مهرداد عباسی، تهران، حکمت 1394.
- “The Development of Human Rights in Muslim Societies” in Menschenrechte und inter-religiöse Bildung, (eds) by Manfred L. Pirner, Johannes Lahnemann, Heiner Bielefeldt, Berlin: Eb Verlag, 2015, pp. 105- 116.
- نقد و بررسی کتاب خاستگاههای شیعه: هویت، مناسک و مکانهای مقدس در کوفه قرن دوم، نوشته نَجَم حیدر، فصلنامه نقد کتاب ایران و اسلام، ش 1و 2، 1393، ص123- 144.
- “از دید دانش هرمنیوتیک جدید: نیّت مؤلف در تفسیرهای طبری و غزالی از آیۀ 24 سورۀ نور”، نوشته اولریکا مارتنسون، در طبری پژوهی، به کوشش محمد حسین ساکت، تهران، خانه کتاب، 1393، ص310- 346.
- “Pictures, symbols and the media: An Islamic Perspective” in Media Power and Religions, Eds. By Manfred L. Pirner and Johannes Lähnemann, Frankfurt am Main: Peter Lang, 2013, pp. 97- 107.
- “فطرت در تفسیر و کلام اسلامی”، پژوهش های اخلاقی، سال اول شماره چهارم، تابستان 1390: ص 67-84.
- “چرا دائره المعارف؟”، مجله کنسرسیوم محتوای ملی، سال اول، ش چهارم، 1390: 10-16.
- “سلفیان تکفیری یا الجهادیون: خاستگاه و اندیشه ها”، تاریخ و تمدن اسلامی، سال سیزدهم، بهار و تابستان 1390: 165- 194. (در اینجا قابل دسترسی است)
- “سعدیا گائون، یهودی معتزلی”، پژوهشهای فلسفی، سال هشتم، 1389: 123- 138.
- “مسلمانان و مساله شر”، درد فلسفه، درس فلسفه، مقالاتی در نکوداشت استاد کریم مجتهدی، تهران، کویر، 1386. نیز منتشر شده در
Saeid Ealatnejad: “The Islamic Point of View on the Problem of Evil”, Probing the Depths of Evil and Good. Multi-religious Views and Case Studies. Gort, Jerald D. Henry Jansen and Hendrik M. Vroom (Eds.) (Amsterdam & New York: Rodopi, 2007).
- ترجمه “چگونه میتوان فیلسوف شد؟” ، برتراند راسل، مدرسه، ش 5، 1385: 10- 17.
- ترجمه “ما به هنگام دعا چه می كنیم؟”، پروفسور وینست برومر، ایمان و دنیای مدرن، ویراستۀ امیر اكرمی، تهران، انتشارات مرکز بین المللی گفتگوی تمدنها، 1385.
- “گروههای دینی _ مذهبی در افغانستان” پل فیروزه، ش14، 1384.
- “دین و جهانی شدن” مصاحبه مكتوب با روزنامۀ ایران، شمارۀ ۲۵۱۵ ،۱۳۸۲.
- ترجمۀ “اهداف و قواعد گفتگوی ادیان”، مصاحبه با پروفسور وینست برومر، پل فیروزه، ش هشتم،۱۳۸۲.
- ترجمه “پلورالیسم دینی”، جان هیك، پل فیروزه، ش 8، ۱۳۸۲.
- “اخلاق دینی و صلح جهانی”، گزارش گفتگو، سال اول، ش، اوّل،۱۳۸۱.
- “The Role of Religions in Minimizing the World’s Crises”, Studies in Inter religious Dialogue, Belgium: Peters, vol. 10/1 (2000): 117-123. See it also in Qazaya Islamiyya (Arabic), Lebanon, 2001, No.14.
- ترجمه “پیامدگرایی در فلسفه اخلاق”، دیوید مك ناوتن، ارغنون، ش 16، ۱۳۷۹.
- ترجمه “اخلاق مطلق است یا نسبی؟”، پُل روبیژك، نقد و نظر، شماره 14، ۱۳۷۷.
- “بررسی آرای امام خمینی دربارۀ وحدت حوزه و دانشگاه”، مجموعه مقالات بزرگداشت امام خمینی، تهران، موسسه نشر آثار، ۱۳۷۶.
- ترجمۀ “زبان دین” از ویلیام آلستون، حوزه و دانشگاه، ش۸ ، ۱۳۷۵.
- “رابطۀ دولت و نهادهای آموزشی” معرفت، شمارۀ 11 ،۱۳۷۴.
ب) مقاله در دائرة المعارفها
ب-1، دانشنامه جهان اسلام:
- تسنیم، تغابن، تكاثر، جنگ، جهاد، حجت در اصول فقه، حجه الاسلام، حجت کوه کمری، حسین بن سعید اهوازی، حصکفی علاء الدین محمدبن علی، حقوق اقلیتها در قوانین ایران، حقوق اقلیتهای مسلمان در کشورهای غیر اسلامی، خزرجی، احمد بن عبدالرحمان، خصّاف، احمدبن عمر، دائره المعارف اسلام (لایدن)، دخانیات، دف، ذمّی، روشنفکری در جهان عرب، دیوید سانتیلّانا Santillana David,1855- 1931))، سلفیۀ جدید، یوزف شاخت، شاوی محمد توفیق، شرق شناسی، شیبانی، محمد حسن، صدر شهید، صدر الشریعة ثانی، نورمن کالدر، عالم اسلامی، مجله (Moslem/Muslim World)، فرهنگ اسلامی، مجله (Islamic Culture).
ب- 2، دیگر دائرة المعارفها
- ترجمه هشت مدخل زیر از فرهنگ تاریخ اندیشهها (Dictionary of History of Ideas)، تهران، انتشارات سُعاد با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، 1385. 1-الیناسیون در الهیات مسیحی، 2- ثنویت در دین و فلسفه، 3- اختیار در الهیات، 4- جبرگرایی، 5- فلسفه جاویدان، 6-غنوصی گری، 7- حیات فکری در اسلام ، 8- اخلاق رواقی گری.
- ترجمه مقالههای فقهی زیر از دائرة المعارف قرآن (هلند: بریل، 2001-2005؛ زیر نظر خانم مک اولیف): اسیر، ارث، اقتصاد، ازدواج و طلاق، برده داری، ختنه، حیض، حج و عمره، خاکسپاری، دزدی، دَین، دیه، ربا، رضاع، روزه، رهن، زنا، زنازاده، سرپرستی رضاعی، سفیه، سقط جنین، سنگسار، شهادت دادن، شهادت، شراب، شهادت، صفا و مروه، طهارت و چند مقاله دیگر (مجموعا 65 مقاله). این مقالات در دائره المعارف قرآن، تهران، انتشارات حکمت، 1391-1399 در پنج جلد چاپ و منتشر شده است.
- مقاله بغدادی منجنیقی، یعقوب بن صابر (Encyclopedia of War, Washington: ABC Publisher, 2013).
- مقالۀ Taxation در Encyclopedia of the Prophet Muhammad, Washington: ABC Publisher, 2014).
ج) کتاب ها
- جایگاه حقوقی غیرمسلمانان در فقه شیعه و قوانین ایران (1906-2018)، تهران، نی، 1399. متن اصلی این اثر در ژانویه 2023 به انگلیسی توسط انتشارات بریل در لایدن-بوستون منتشر شده است.
- ویراستار علمی و ناظر ترجمه فارسی، تورات، انجیل، و قرآن: سه کتاب، دو شهر، یک داستان، نوشتۀ آنتون وسلز، تهران، حکمت و عرفان 1397.
- سرویراستار (مشترک با بوریس براوخیچ، مکاشفه و تماشا (آلمانی و فارسی)، برلین، کِرِر، 2017/1397.
- راهنمای نگارش پژوهش دانشگاهی، تهران، نیلوفر، 1393 (چاپ اول)؛ نشر نی ویراست جدید، چاپ اول 1396، مرداد، چاپ دوم 1396 آبان، چاپ سوم1397، چاپ چهارم 1398، چاپ پنجم 1400، چاپ ششم 1401.
- آفرینش در قرآن: بررسی هرمنیوتیکی تفاسیر قدیم و جدید، تهران، نگاه معاصر، 1392.
- رسالۀ دکتری با عنوان:
Shiite Tradition and Modernism: The Codification of the Rights of Religious Minorities in Iranian Law (1906- 2004)
این اثر در وب سایت دانشگاه برلین به نشانی زیر قابل دسترسی است ولی برای مطالعه به نسخۀ بازنگری شدۀ آن مراجعه کنید: (لینک)
- اندر باب اجتهاد، به کوشش سعید عدالت نژاد، طرح نو، تهران، 1381،۱۳۸۲،1384، 1388. این کتاب از سال 1388 ممنوع الانتشار شده است.
- مقدمه، ترجمه و تحقیق كتاب اقتدا به مسیح، نوشته توماس ا. كمپیس (عارف مسیحی 1471-1379 میلادی)، تهران، طرح نو، ۱۳۸۲، 1385، 1389 چاپ سوم؛ انتشارات فرهنگ جاوید، چاپ اول 1395.
- نقد و بررسی هایی دربارۀ اندیشههای نصر حامد ابوزید، به کوشش سعید عدالت نژاد، تهران، مشق امروز،۱۳۸۰.
- نگارش و ویرایش درسهای فلسفه غرب (تالس تا فیلسوفان تحلیل زبانی)، استاد مصطفی ملکیان، 4 جلد، انتشار محدود، قم، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، 1375.
در دست انجام
- ترجمه آشنایی با قرآن ریچارد بل اثر مونتگمری وات Bell’s Introduction to the Quran by W. Montgomery Watt . این کار انجام شده و برای گرفتن مجوز انتشار از فروردین 1401 به وزارت ارشاد فرستاده شده ولی هنوز مجوز دریافت نکردهاست.
- تألیف مقالۀ گولدتسیهر برای دانشنامه جهان اسلام
- کتاب اندر باب اجتهاد (2): مقالاتی در باب نگاه تاریخی به پیدایش فقه اسلامی و رابطۀ فقه و جامعه
- کتاب تاریخ اندیشه: مجموعه مقالات در قلمرو کلام و فلسفه
- ترجمه کتاب زیر:
Beck, Lewis White (1997); Six Secular Philosophers: Religious Themes in the Thought of Spinoza, Hume, Kant, Nietzsche, William James, and Santayana.
برای دیدن کتابهای سعید عدالت نژاد کلیک کنیدبرای دیدن مقالههای سعید عدالت نژاد کلیک کنید